ο καιρός των τσιγγάνων

περί το "Μακεδονικόν"

Γιουγκοσλάβοι και Βούλγαροι επιδιώκουν από ενός τουλάχιστον έτους να συμφιλιωθούν και να επιλύσουν προς τούτο τας μεταξύ των διαφοράς.Η στροφή αυτή χρονολογείται αφ'ότου μετεβλήθη και η εσωτερική κατεύθυνσις του γιουγκοσλαβικού κομμουνιστικού κόμματος και εκείνο ήρχισε να επιμένη επί της ανάγκης δια περισσότερην ιδεολογικήν καθαρότητα.Την ιδεολογικήν καθαρότητα προς τα έσω καταβάλλεται προσπάθεια να παραλληλίση η ιδεολογική καθαρότης προς τα έξω,ή τουλάχιστον η τακτοποίησις των διαφορών με τον υπόλοιπον κομμουνιστικόν κόσμον,πρώτην φυσικά την Βουλγαρίαν.Όλα αυτά είναι πολύ απλά και ευκολονόητα.Είναι φανερόν ότι τόσο οι Βούλγαροι όσο και οι Γιουγκοσλάβοι θα επεθύμουν μίαν συμφιλίωσιν.Υπάρχει όμως το μέγα εμπόδιον του μακεδονικού.Η Γιουγκοσλαβία ζητεί ν'αναγνωρίσουν οι Βούλγαροι την ύπαρξιν μιας ξεχωριστής μακεδονικής εθνότητος.Οι Βούλγαροι πάλιν είναι πρόθυμοι να παραδεχτούν την ύπαρξιν μακεδονικού κράτους,μέλους της ομοσπόνδου Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας,με πρωτεύουσαν τα Σκόπια.Αλλά προκειμένου περί μακεδονικού έθνους,προσκόπτουν εις μυρίας δυσχερείας.Διότι,εν τοιαύτη περιπτώσει,πρέπει να παραδεχτούν ότι και οι κάτοικοι της βουλγαρικής Μακεδονίας,της λεγομένης Μακεδονίας του Πιρίν,είναι και εκείνοι μέλη της μακεδονικής εθνότητος.Κανονικώς εχόντων των πραγμάτων,θα έπρεπε να εκχωρήσουν την Μακεδονίαν του Πιρίν εις τα Σκόπια.Υπάρχουν και μερικαί άλλαι όψεις του προβλήματος αυτού.Θα έπρεπε δηλαδή οι Βούλγαροι να ξαναγράψουν όλην την ιστορίαν των,από του Βουλγαροκτόνου μέχρι των ημερών μας.Δι'όλους αυτούς τους λόγους,μίαν συνεννόησις Βουλγάρων και Γιουγκοσλάβων,όπως την επεδίωξαν προχθές εις Σόφιαν οι κ.κ. Ζίβκωφ και Ντόναλντς,είναι δυσχερέστατη.Αι εμβαλωματικαί λύσεις είναι πάντοτε δυναταί.Αλλά τίποτε περισσότερον...

Πηγή:εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ,Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 1973,

από τη στήλη Λακωνικά

"φρυκτωρίες"...

η ανάρτηση αυτή λειτουργεί συμπληρωματικά κοντά σ'εκείνη της 21ης Μαρτίου...

ΑΝ ΔΕ ΜΟΥ'ΔΙΝΕΣ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΚΥΡΙΕ

[...]Δεν ξοδεύω τον ήλιο σου άδικα δεν πετώ ούτε ψίχουλο απ'ό,τι μου δίνεις γιατί σκέφτομαι την ερμιά και τις κατεβασιές του χειμώναγιατί θα'ρθει το βράδυ μου.Γιατί φτάνει όπου να'ναι το βράδυ μου,Κύριε και πρέπει να'χω κάμει πριν φύγω την καλύβα μου εκκλησιά για τους τσοπάνηδες της αγάπης.

απόσπασμα,Νικηφόρος Βρεττάκος

Ο ΚΑΚΤΟΣ

Έτσι καθώς ακροβατούσε στο κενό,στην παρυφή του φύλλου,σε δηλωμένη και χρωματική και ποιοτική προς τον κάκτο αντίθεση η εν λόγω συστηματική διαφωνία δεν είχε άλλο ενδιαφέρον παρά μόνο σαν ποίηση σαν ακραία δυνατότητα μιας Άνοιξης...

απόσπασμα,Νίκος Φωκάς

ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΩ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

Εγκαταλείπω την ποίηση δε θα πει προδοσία,δε θα πει ανοίγω ένα παράθυρο για τη συναλλαγή. τελείωσαν πια τα πρελούδια,ήρθε η ώρα του κατακλυσμού, όσοι δεν είναι αρκετά κολασμένοι πρέπει επιτέλους να σωπάσουν,να δουν με τι καινούριους τρόπους μπορούν ν'απαυδήσουν τη ζωή.Εγκαταλείπω την ποίηση δε θα πει προδοσία.Να μη με κατηγορήσουν για ευκολία,πως δεν έσκαψα βαθιά,πως δε βύθισα το μαχαίρι στα πιο γυμνά μου κόκαλα,όμως είμαι άνθρωπος κι εγώ,κι επιτέλους κουράστηκα,πώς το λένε,κούραση πιο τρομαχτική από την ποίηση υπάρχει?Εγκαταλείπω την ποίηση δε θα πει προδοσία,βρίσκει κανείς τόσους τρόπους να επιμεληθεί την καταστροφή του.

Ντίνος Χριστιανόπουλος

ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ ΚΟΥΡΤΑΛΩ ΚΑΙ ΔΕ ΜΟΥ ΑΝΟΙΓΟΥΝ

Ό,τι δεν είναι τέχνη μες στην τέχνη αυτό το ανθρώπινο αυτό κι εμάς κι αυτήν θα μας ξεκάνει...

απόσπασμα,Βύρων Λεοντάρης

Ο ΤΖΙΤΖΙΚΑΣ

Πάσχα και βιολέτες δε γνωρίζω.Τη μόνη ανάσταση που ξέρω είναι όταν μόλις σηκώνεται κάποιο αεράκι και δροσίζει λίγο τη φοβερή κάψα της ζωής μου.Τότε παύω να ουρλιάζω-ή να τραγουδάω όπως νομίζει ο κόσμος- γιατί το θαύμα της δροσιάς μέσα μου βαθιά λέει περισσότερα απ'όλα όσα δημιουργώ για να μην πεθάνω από τη ζέστη.

απόσπασμα,Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ

Η ΠΟΙΗΣΗ ΔΕ ΜΑΣ ΑΛΛΑΖΕΙ

η ποίηση κατυστερεί τη μεταμόρφωση κάνει πιο δύσκολη την καθημερινή μας πράξη...

απόσπασμα,Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου

ΠΟΙΗΣΗ

Ποίηση ανάμνηση από φίλντισι περίπατος τα ξημερώματα άναμμα τσιγάρου κατά λάθος από φεγγάρι χαρταετός που ξέγυγε απ'τα χέρια παιδιού κλάμα παιδιού στη μέση πανηγυριού φιλία ανάμεσα σε δύο προδοσίες κλωνάρι που ταξιδεύει δασκάλα μόνη μελαγχολική στο διάλειμμα ένα βιολί που παίζει μοναχό του αριθμός 7 της καρδιάς τα μέσα φυλλώματα [...]πεταλούδα που γλιτώνει απ'τη φωτιά[...]μαύρος ήλιος καλοκαιρινός άσπρος ήλιος χειμωνιάτικος λεμόνι κάρβουνο γλυκό του κουταλιού νύχτα στρωμένη τσιγάρα λέξεις...

απόσπασμα,Θωμάς Γκόρπας

ΚΟΥΦΟΝ ΓΑΡ ΧΡΗΜΑ

η ποίηση πρέπει να'ναι ένα ζαχαρωμένο βότσαλο πάνω που θά'χεις γλυκαθεί να σπας τα δόντια σου...

απόσπασμα,Αργύρης Χιόνης

ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ

χρόνια διανυκτερεύω,έχω να κοιμηθώ χιλιάδες ώρες,πίνω όλα τα φάρμακα(ποιήματα)που φτιάχνω και δε λέω να πεθάνω,μάλλον δυναμώνω,φοράω το μαύρο παλτό,το μαύρο κεφάλι,έξω χιονίζει,δεν ακούει κανείς.

απόσπασμα,Γιάννης Κοντός

ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΜΑΚΡΙΑ

Με τέσσερις αισθήσεις γυρίζει ή με έξι ραβδοσκοπώντας φλέβες του ουρανού ώσπου σκοντάφτει στον προτελευταίο στίχο,αυτός ο στίχος είναι αχθοφόρος που σηκώνει στις πλάτες του το ποίημα και σταθερός βατήρας για τον τελευταίο στίχο που παίρνει φόρα και πηδάει στο κενό[...]

απόσπασμα,Μιχάλης Γκανάς

ΥΠΑΡΧΩ ΓΙΑ ΝΑ ΛΗΣΤΕΥΩ ΤΗΝ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ

...από κει κουβαλάω με κόπο υπέροχα ποιήματα,είναι διάφανα και φωτεινά κι ανέκφραστα,αλλά στο δρόμο,μου πέφτουνε,σπάνε,τα μπαλώνω,τα κολλάω με λέξεις,με λέξεις που οι άνθρωποι λένε,μ'αυτά που ξέρω,που βλέπω κι ακούω και τα χαλάω μ'αυτό που υπάρχει.

Γιάννης Πατίλης

ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ,ΕΝΑ ΠΟΤΑΜΙ,Ο ΠΟΙΗΤΗΣ

τα ποιήματα είναι τόσο δύσκολα,το ξέρετε,κι αν σηκώσεις τις λέξεις,είναι τόσο θλιμμένα σαν δάχτυλα που πόνεσες μια νύχτα με αγωνίες,

ένα ποτάμι είναι ένας ξένος που κρύβεται,το ξέρετε,την ημέρα πηγαίνει στη θάλασσα,το απόγευμα λουφάζει ακίνητο σαν αγρίμι που πέρασαν δίπλα του κυνηγοί,

ο ποιητής,ένας δήθεν αδιάφορος που κρύβει τα χέρια του στις τσέπες.

Γιώργος Μαρκόπουλος

ΦΗΜΕΣ...

-Το άγαλμα ενός ανθρώπου πάνω σε άλογο όπου το άλογο έχει και τα δυο μπροστινά του πόδια στον αέρα σημαίνει πως αυτός πέθανε στη μάχη.Εάν το άλογο έχει το ένα μπροστινό πόδι στον αέρα,τότε ο άνθρωπος πέθανε από τα τραύματα που υπέστη στη μάχη.Αν το άλογο έχει και τα 4 πόδια στη γη,τότε ο άνθρωπος αυτός είχε φυσικό θάνατο.

-Αν συλλαβίσεις στα αγγλικά τους αριθμούς,θα βρεις το γράμμα a για πρώτη φορά στο "one thousand"

-Το αλεξίσφαιρο γιλέκο,οι υαλοκαθαριστήρες αυτοκινήτου,η έξοδος κινδύνου και οι εκτυπωτές λέιζερ,επινοήθηκαν από γυναίκες.

-Στα χρόνια του Σαίξπηρ,τα στρώματα των κρεβατιών κατασκευάζονταν από σχοινιά.Όταν τραβούσαν τα σχοινιά, έσφιγγε το στρώμα,κι έκανε το κρεβάτι σταθερό για ύπνο.Έτσι βγήκε η φράση "goodnight,sleep tight"

-Στην αρχαία Αγγλία κανείς δεν επιτρεπόταν να κάνει σεξ εκτός και αν είχε τη συγκατάθεση του Βασιλιά(εξαιρούνταν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας).Όποιοι ήθελαν ν'αποκτήσουν παιδί,έπαιρναν τη συγκατάθεση του βασιλιά κι έτσι τους δινόταν μια μεταλλική πλάκα που κρεμούσαν στην πόρτα τους όταν έκαναν σεξ.Η πλάκα έγραφε ότι διέπρατταν F.U.C.K. δηλαδή "Fornication Under Consent of the King"(συνουσία υπό τη συγκατάθεση του βασιλιά).

-Στη Σκωτία,ένα νέο παιχνίδι επινοήθηκε.Ο τίτλος του ήταν "Gentlemen Only,Ladies Forbidden",έτσι η λέξη GOLF εισήχθη στην αγγλική γλώσσα.

-Μια συνηθισμένη μέρα,πάνω από 47 εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο,καταναλώνουν φαγητά από τα McDonald's.

-O κωδικός για τη χρήση των πυρηνικών στη Γαλλία παραδίδεται προφορικά από πρόεδρο σε πρόεδρο.

-Το 69% των Αμερικανών δεν ξέρουν να δείξουν τη Βρετανία στο χάρτη.

-Έχει ειπωθεί ότι ο Νοστράδαμος προέβλεψε από τη Γαλλική Επανάσταση μέχρι τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

-Ένα γραμμάριο από το δηλητήριο της βασιλικής κόμπρας είναι αρκετό για να σκοτώσει 150 ανθρώπους.

-Οι ελέφαντες μπορούν να μυρίσουν το νερό από τέσσερα χιλιόμετρα μακριά.

-Από τα 30 και μετά,ο άνθρωπος αργά και σταθερά,αρχίζει να συρρικνώνεται.

-Στο Λος Άντζελες υπάρχουν περισσότερα αυτοκίνητα από ό,τι άνθρωποι.

-Το άλμα των πιγκουίνων φτάνει και τα δύο μέτρα σε ύψος.

-Ο μέσος άνθρωπος γελά 15 φορές την ημέρα.

-Οι γυναίκες έχουν καλύτερη ακοή από τους άντρες...

-Οι περισσότερες αγελάδες παράγουν μεγαλύτερη ποσότητα γάλακτος όταν ακούνε μουσική.

-Για οικονομία στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο πολλά αγαλματάκια Όσκαρ ήταν φτιαγμένα από γύψο.

-Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ανακαλύφτηκε το 1961.

-Το 1915,ο Τσάρλι Τσάπλιν ήρθε τρίτος σε διαγωνισμό ομοιότητας με τον Τσάρλι Τσάπλιν!

Τσάι στη Σαχάρα-Πωλ Μπόουλς

Τα ταξίδια και οι διαδρομές του καλοκαιριού έχουν γίνει για πολλούς οι αφορμές για ν'αλλάξουν ριζικά τη ζωή τους.Τους τράβηξαν οι τόποι και οι άνθρωποι,υποσχέθηκαν να επιστρέψουν και τελικά κόλλησαν.Για τις αιτίες είχε φροντίσει η πόλη.Ο τρόπος της.[...]Κάποιοι το αισθάνονται,κάποιοι όχι,πολλοί ονειρεύονται να φύγουν και ελάχιστοι τα καταφέρνουν.Θα πούμε για τον Πωλ Μπόουλς,τον Αμερικανό συγγραφέα που άφησε πίσω του τη Νέα Υόρκη για να ζήσει τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του στην Ταγγέρη.Γεννήθηκε το 1910.Στα είκοσί του,σκαστός από το σπίτι του,πήγε στο Παρίσι να σπουδάσει μουσική με τον Ααρόν Κόπλαντ.Έγραψε μουσική για θεατρικά και κινηματογραφικά έργα.Φίλος του Τένεσι Ουίλιαμς και του Όρσον Ουέλς.Στα τέλη της δεκαετίας του '30,έχοντας κάνει πολλά ταξίδια,σταματάει στο Μαρόκο.Η Ταγγέρη είναι πια τόπος του.Της ζωής και του θανάτου του.Αρχίζει να γράφει.Το πρώτο του μυθιστόρημα το έγραψε το 1949.Λεγόταν Sheltering Sky.Έγινε πασίγνωστο το 1990 όταν ο Μπερτολούτσι το γύρισε ταινία.Στην Ελλάδα ήρθε με τον τίτλο "Τσάι στη Σαχάρα".[...]Το 1952 έγραψε το Let it come down-Καλώς να πέσει.Μιλάει για έναν αμερικανό τραπεζικό που εγκαταλείπει τη Νέα Υόρκη για να βρει τον εύκολο πλούτο στην Ταγγέρη.Δεν του βγήκε...Ακολουθεί το 1955 το The spider's house και το τέταρτο και τελευταίο του μυθιστόρημα,Up above the world-Ψηλότερα από τον κόσμο-το 1966,το οποίο είναι και το μόνο που δεν διαδραματίζεται στη Βόρεια Αφρική αλλά στη Λατινική Αμερική.Έγραψε πλήθος διηγημάτων και μια αντιπροσωπευτική συλλογή που κυκλοφορεί στην Ελλάδα είναι ο Σκορπιός και άλλα διηγήματα.Μάζευε σπίτι τους Μαροκινούς φίλους του και τους έβαζε να του διηγούνται ιστορίες.Έγραψε μερικές.Βοήθησε πολλούς νέους Μαροκινούς συγγραφείς ν'αναδειχτούν.Μέχρι τα ενενήντα του χρόνια ζούσε σε ένα μικρό διαμέρισμα στην Ταγγέρη,χωρίς τηλέφωνο.Ένα γραμματοκιβώτιο ήταν η επαφή του με τον κόσμο.Η ιστορία αυτού του ανθρώπου πέρα από κάτι ιδιαίτερα γοητευτικό έχει και κάτι που εισπράτω ως ιδιαίτερα εφιαλτικό,τη μοναξιά και την απομόνωση.Μια ζωή κάτω από τον προστατευτικό ουρανό του Sheltering Sky είναι ένα δύσκολο κόλπο και μόνο οι άνθρωποι-λύκοι μπορούν να το πετύχουν.Δεν ξέρω, πώς βρίσκεις την ανθρωπιά σου μακριά από τους ανθρώπους,αλλά θα μου πεις μπορεί να μην ήταν η ανθρωπιά ζητούμενό τους.Και δεν είναι η Ταγγέρη το όνειρο.Μπορεί να είναι τα Χανιά,ή η Αμοργός ή η Ικαρία...

του Οδυσσέα Ιωάννου.

ο γλάρος-Μανώλης Λιδάκης

το τελευταίο καλοκαίρι του Κλίνκσορ

[...]Πάνω από το νησί,τον Ροβινσώνα και τον Κλίνκσορ,πάνω από το παραμύθι και τους ακροατές απλωνόταν γαλατένιος ο ουράνιος θόλος,απαλά φούσκωνε το βουνό,όμοια με στήθος γυναίκας που ανασαίνει ήρεμα,η σελήνη διέσχιζε χορεύοντας το νυχτερινό ουρανό,ενώ τ' άστρα την ακοουθούσαν σιωπηλά στον πρωτόγονο τούτο χορό.Είχαν επιλέξει αλυσίδα τ' άστρα,όμοια με ανεμόσκαλα που οδηγεί στον Παράδεισο.Η ζούγκλα σκοτείνιασε,η λάσπη της ανέδυε αποσύνθεση κι αναγέννηση,το φίδι κι ο κροκόδειλος σύρθηκαν στη γη κι όλα μαζί τα πήρε στο διάβα του ο χείμαρρος δίχως όχθη.

"Κι όμως,θα ζωγραφίσω πάλι", δήλωσε ο Κλίνκσορ, "ίσως αύριο κιόλας.Όχι όμως πια τα σπίτια τούτα,τούτους τους ανθρώπους και τα δέντρα.Θα φτιάξω κροκόκειλους και αστερίες,δράκους και φίδια της φωτιάς.Κι όλα στη γεννησή τους,στη μετουσίωσή τους,γεμάτα πεθυμιά να γίνουν άνθρωποι,γεμάτα νοσταλγία να γίνουν αστέρια,γιομάτα Θεό και Θάνατο!"

απόσπασμα από το "τελευταίο καλοκαίρι του Κλίνκσορ",

του Έρμαν Έσσε.,εκδ.Καστανιώτη,1986

μτφρ:Μιράντα Θεοφίλου

BANG BANG

η Ποίηση και η Τέχνη από ψυχαναλυτική άποψη

CIRCLE LIMIT-ESCHER

Η εξερεύνηση των ονείρων μας οδήγησε από μια άλλη οδό,στην ανάλυση των ποιοτικών δημιουργημάτων,εν πρώτοις,και κατόπιν,των ίδιων των ποιητών και καλλιτεχνών.Κατά πρώτο λόγο,διαπιστώθηκε ότι,τα υπό των ποιητών πλεκόμενα όνειρα παρουσιάζονται στο φως της ανάλυσης ως γνωστά αυτούσια όνειρα.("Γκραντίβα").Η περί της ασυνειδήτου ψυχικής ενέργειας αντίληψη μας επέτρεψε να συλλάβουμε μια πρώτη ιδέα περί της φύσεως της ποιητικής δημιουργίας.Οι ορμητικές τάσεις,οι οποίες,όπως αναγνωρίσαμε,παίζουν σπουδαιότατο ρόλο στο σχηματισμό των νευρωτικών συμπτωμάτων,μας έδειξαν τις πηγές των καλλιτεχνικών δημιουργημάτων.Γεννήθηκαν τότε διάφορα ζητήματα,π.χ., πώς ο καλλιτέχνης αντιδρά στις ορμητικές του τάσεις,υπό ποια επενδύματα εξωτερικεύει τις αντιδράσεις του.*Πλείστοι των αναλυτών,ενδιαφερόμενοι για ζητήματα γενικής φύσεως,συνέβαλαν διά των εργασιών τους στη λύση των προβλημάτων αυτών,τα οποία είναι ασφαλώς και τα πλέον ελκυστικά εξ'όσων υποβάλλονται στην εφαρμοσμένη ψυχανάλυση.Εννοείται ότι και στο πεδίο αυτό επίσης αναγκαστήκαμε ν'αντιμετωπίσουμε την αντίδραση των αγνοούντων την ψυχανάλυση,τις παρεξηγήσεις και τις εμπαθείς επικρίσεις τις οποίες συνάντησα επί του πεδίου της εφαρμοσμένης ψυχανάλυσης,υπό τη στενή έννοια της λέξης.Πράγματι,ήταν επόμενο η ψυχανάλυση να προκαλέσει τις επιθέσεις των επιστημόνων εκεί όπου θα προσπαθούσε να επιβληθεί.Οφείλουμε,ωστόσο να πούμε οι επιχειρηθείσες υπό της ψυχανάλυσης απόπειρες επιδρομής δεν προκάλεσαν παντού το ίδιο ενδιαφέρον και ότι αναμένονται και άλλοι αγώνες στο μέλλον.Μεταξύ των έργων εφαρμοσμένης ψυχανάλυσης,κριτικής και φιλολογικής φύσεως,αυστηρώς επιστημονικής,εξέχουσα θέση κατέχει το κεφαλαιώδες έργο του Ραγκ περί της αιμομιξίας,το οποίο ασφαλώς δεν πρόκειται να έχει συμπαθή υποδοχή.Η εφαρμογή της ψυχανάλυσης στη γλωσσολογία και στην ιστορία βρίσκεται ακόμα σε εμβρυώδη κατάσταση.Αποπειράθηκα το 1910 να εξετάσω τα προβλήματα τα σχετιζόμενα με τη θρησκευτική ψυχολογία,παραλληλίζοντας τις ιεροτελεστίες των θρησκειών,με τις πράξεις των νευρωτικών.Στο έργο του περί της θεοσεβείας του Ζίνζεδορφ-και σε μερικά άλλα έργα-,ο δόκτωρ Πφίστερ της Ζυρίχης,αποπειράθηκε να συσχετίσει τη θρησκευτική ονειροπόληση με το διεφθαρμένο ερωτισμό,και σε πρόσφατα συγγράμματα της σχολής της Ζυρίχης βλέπει κάποιος μια προσπάθεια προς εισαγωγή στην ψυχανάλυση,μέσω μιας εκούσιας αντιδράσεως,θρησκευτικών παραστάσεων.Στα τέσσερα κεφάλαια από τα οποία αποτελείται το έργο μου "Τοτέμ και Ταμπού",προσπάθησα να εφαρμόσω την ψυχανάλυση σε προβλήματα τα οποία,συσχετιζόμενα με την ψυχολογία των λαών,μας επαναφέρουν προς την καταγωγή των σπουδαιότερων θεσμών του πολιτισμού μας:πολιτική και ηθική οργάνωση,θρησκεία,απαγόρευση της αιμομιξίας και συναίσθημα ενοχής.Μέχρι ποιου σημείου θα καταφέρουν σ'αυτό το έργο ν'αντέξουν οι διατυπωθείσες υποθέσεις μου,στις επιθέσεις της κριτικής?Δεν μπορώ να το προβλέψω από τώρα αυτό.

Το βιβλίο μου περί της "Ευφυολογίας",αποτελεί την πρώτη απόπειρα εφαρμογής του ψυχαναλυτικού τρόπου του σκέπτεσθαι σε ζητήματα καλαισθητικής.[...]

*(Βλ:Ραγκ,"ο Καλλιτέχνης",τις αναλύσεις των ποιητών από τον Σάγδερ,Ράικ και άλλους,μία μικρή δική μου για τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι-εκδ.Γκοβόστη "Σύγχρονη Σκέψη Νο 2",την ανάλυση του Λεγκαντίνι υπό του Αμπραχάμ)

απόσπασμα από το βιβλίο,"Ιστορία της Ψυχαναλύσεως" του Φρόιντ.

εκδ.Γκοβόστη,μτφρ:Αβράμ Κοέν

10 νυχτερινά λεπτά-του χρόνου τα σκυλιά

πάλι ξύπνησα την ώρα που έκανα καινούριες παρέες ελεύθερος μέσα στα όνειρα και στους εφιάλτες που με τινάζουν όρθιο στη μέση της νύχτας και με ρίχνουν στα τσιγάρα απογαλακτισμένος από την ίδια την πραγματικότητα που τις υπόλοιπες ώρες με ταίζει ωμά κρέατα κενός χρόνος αθάνατος είμαι στις τέσσερις τα ξημερώματα[...]
αυτά τα δέκα λεπτά όσο διαρκεί αυτό το ονείρεμα είμαι τόσο καθαρός σαν να γεννήθηκα μόλις νομίζω ότι προς στιγμήν γίνομαι καλύτερος άνθρωπος θέλω να τους πάρω όλους με τη σειρά να τους συγχωράω και να τους αγαπάω συνεχώς τα πιο απλά πράγματα παίρνουν μια παράξενη σημσιολογική τροχιά και μετά από ένα άγριο παίδεμα καταλήγω μόνο στην πεποίθηση ότι είναι λάθος ότι οι σημασίες είναι ακέφαλες οι ουσίες γλυφές και οι πιο γλαρές ελπίδες τυφλά χτυπήματα στον αέρα μετά βγαίνω σημαία στο μπαλκόνι μόνο τα σκυλιά με παίρνουν μυρωδιά ακούω την πόλη την καθημερινή να βράζει στον ύπνο της και χαίρομαι που έστω για λίγο δεν είμαι μέρος αυτού του μίσους[...]
κάποτε θ'αρχίσουμε να κατεβάζουμε νερά απ'τα μάτια και τότε αυτός ο κόσμος θα γίνει καλύτερος κόσμος του κόσμου...
δηλαδή καληνύχτα

απόσπασμα του Οδυσσέα Ιωάννου

Κική Δημουλά/Γιάννης Ρίτσος

ΑΠΟΛΟΓΗΤΙΚΟ-ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ

Πώς θα ήθελα να ξέρω να γεννάω μικρά ποιήματα.
Μου τα στερεί ο πολύπλοκος τρόπος μου.
Εσκεμμένος σαν προφυλακτικό
ν'αποφύγει την επώδυνη σύλληψη
μη γίνει έναυσμα και αυτουργός
μιας ακόμα συντομίας.
Με υποβάλλει σε τόσο χαμένο ποδαρόδρομο
ξυπόλητον νομίζοντας πως έτσι επιμηκύνει
την ορισμένη της ζωής ηδονικότητα.
Ένα μικρό ποίημα.
Μωρό σχεδόν κι όμως ετοιμόλογο.
Λίγο ανασηκωμένη προς τα πάνω η μυτούλα του αρχή
λέξεις μάτια καρφωμένα στη συμπύκνωση
μορφασμός στα χείλη ερμαφρόδιτος
δεν ξέρεις,ονειρεύεται πεινάει
-έμφυτα συσπάται ασαφές.
Οι μικρές γροθίτσες του στο τέλος
αρτιμελείς-σφιγμένες.
Ένα μικρό ποίημα.
Αβέβαιο ακόμη ανασαίνει στη θερμοκοιτίδα
ο εντατικός θάλαμος γεμάτος
μικρά μεγάλα ποιήματα κλεισμένα
στα διαφανή πλαστικά τους κουκούλια.
Μικρά μεγάλα πάντα πρόωρο
γεννιέται αν θα ζήσουν.
Ένα μικρό ποίημα.Κι αν ο μη γένοιτο
δεν επαρκέσει τελικά το οξυγόνο
παρηγοριέσαι λες τουλάχιστον απέφυγε
εκείνον το χαμένο ποδαρόδρομο
που φάγανε στη μούρη
τα μεγάλα
ξυπόλητα δονκιχωτικά.

οι αθάνατοι-Ανδρέας Εμπειρίκος

ΠΟΙΗΣΗ-ΕΑΡΙΝΗ ΙΣΗΜΕΡΙΑ-ΑΝΟΙΞΗ

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ

Δεν είμαστε πια ποιητές
Παρά μονάχα σύντροφοι
Με μεγάλες πληγές και πιο μεγάλα όνειρα.

Ω! Ποίηση εσύ, ελάχιστε
Θνητέ σπόρε
Του αιώνιου χρόνου

Μεγάλα σαρκοφάγα αισθήματα
Που μου μάσησαν τα πλεμόνια, το συκώτι,
Την καρδιά,
Κι ύστερα φτύσαν πάνω στο χαρτί
Μερικά απομεινάρια λέξεων

Η ποίηση-ένας τρόπος
Για να πεθαίνεις όλο και πιο δύσκολα κάθε μέρα…

Και πεθαίνουμε τέλος, άγνωστοι στην πιο σκοτεινή γωνιά του ποιήματος…

Ή σαν τον ποιητή που του αρκεί λίγος ύπνος για να ξαναγίνει αθώος

Αυτό το τρυφερό βλέμμα μου ήταν για εντελώς ιδιωτική χρήση σαν
Την αθανασία των ποιητών.

Σαν την ποίηση που είναι ένας άλλος τρόπος να πεθαίνει κανείς.

Λυπηθείτε τους ποιητές που τους τρελαίνουν δύο εκατομμύρια
Εκδοχές
Για έναν μοναδικό κόσμο…

Κι έπρεπε εγώ από αυτό το ποτέ και το τίποτα να φτιάξω
Μια ποίηση για πάντα.

Θυμάμαι παιδί που έγραψα κάποτε τον πρώτο μου στίχο
Από τότε ξέρω πως δε θα πεθάνω ποτέ-
Αλλά θα πεθαίνω κάθε μέρα…

ΑΛΒΑΡΟ ΝΤΕ ΚΑΜΠΟΣ

Πάντα ένα τρένο παιδικό που κουρδίζει, που τραβάς το σχοινάκι,
Θα’χει περισσότερη κίνηση απ’τους στατικούς και διαβασμένους στίχους μου,
Πάντα το πιο σκουλήκι απ’τα σκουλήκια, το πιο χημικό ζωντανό κύτταρο
Θα’χει περισσότερη ζωή,περισσότερο Θεό,απ’όλη τη ζωή των στίχων μου[…]
Ποτέ δε θα κάνω τίποτα άλλο από το να αντιγράφω τον αντίλαλο των πραγμάτων
Το καθρέφτισμα των αληθινών πραγμάτων στον θαμπό καθρέφτη του εαυτού μου[…]
Είμαι ένας κωφάλαλος κραυγάζοντας μεγαλόφωνα τις κινήσεις του
Ένας τυυφλός καρφώνοντας στην τροχιά του βλέμματός του ένα αόρατο-όλον.




ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

Ποτέ στ’αλήθεια δεν το’μαθα,
Τι είναι τα ποιήματα
Είναι πληγώματα είν’ομοιώματα
Φενάκη,
Φρεναπάτη?
Φρενάρισμα ίσως?
Ταραχώδη κύματα?
Τι είναι τα ποιήματα?
Ειν’εκδορές, απλά γδαρσίματα?
Είναι σκαψίματα?
Είναι ιώδιο?,είναι φάρμακα?
Είναι γάζες επίδεσμοι
Παρηγόρια ή διαλείμματα?
Πολλοί τα βαλσαμώνουν ως μηνύματα
Εγώ τα λέω ενθύμια φρίκης.

Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗΣ

Το γήρασμα του σώματος και της μορφής μου
Είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι.
Δεν έχω εγκαρτέρησι καμιά.
Εις σε προστρέχω Τέχνη της Ποιήσεως,
Που κάπως ξέρεις από φάρμακα,
Νάρκης του άλγους δοκιμές, εν Φαντασία και Λόγω.
Είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι.-
Τα φάρμακά σου φέρε Τέχνη της Ποιήσεως,
Που κάμνουνε-για λίγο- να μη νοιώθεται η πληγή.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ

Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας.
Σπέρνουνται γεννοιύνται σαν τα βρέφη
Ριζώνουν θρέφουνται με το αίμα.
Όπως τα πεύκα
Κρατούνε τη μορφή του αγέρα
Ενώ ο αγέρας έφυγε,δεν είναι εκεί
Το ίδιο τα λόγια
Φυλάγουν τη μορφή του ανθρώπου
Κι ο άνθρωπος έφυγε,δεν είναι εκεί…

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ

Τη σάρκα ,το αίμα θα βάλω
Σε σήμα βιβλίου μεγάλο.
«οι στίχοι παρέχουν ελπίδες
Θα γράψουν οι εφημερίδες.[…]
Θηρεύοντας πράγματα αιώνια
Θ’αφήσω να φύγουν τα χρόνια
Θα φύγουν και θα’ναι ηκαρδιά μου
Σαν ρόδο που επάτησα χάμου…



ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ

Μαζεύω πέτρες γραμματόσημα
Πώματα από φάρμακα σπασμένα γυαλικά
Πτώματα απ’τον ουρανό
Λουλούδια κι ό,τι το καλό
Σ’αυτόν τον άγριο κόσμο κινδυνεύει
Ψηλά κοιτάζω σαν χαρταετός
Ο Σταυραϊτός να φεύγει
Αγγίζω δίχως φόβο ηλεκτροφόρα σύρματα
Αυτά δε με αγγίζουν
Ο ήλιος μαζεύει τις μέρες μου γελώντας
Μονάχα η ψυχή στ’αυτί μου ψιθυρίζει λέγοντας:
Σκοτείνιασε, σκοτείνιασες, γιατί?
Δεν είσαι τρομαγμένος?

ΜΑΝΩΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ

«Γιατί», όπως πολύ σωστά είπε κάποτε κι ο φίλος μου ο Τίτος,
«κανένας στίχος σήμερα δεν κινητοποιεί τις μάζες
Κανένας στίχος σήμερα δεν ανατρέπει καθεστώτα»
Έστω.
Ανάπηρος δείξε τα χέρια σου.κρίνε για να κριθείς.

ΤΙΤΟΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ

Στίχοι που κραυγάζουν
Στίχοι που ορθώνονται τάχα σαν ξιφολόγχες
Στίχοι που απειλούν την καθεστηκυία τάξη
Και μέσα στους λίγους πόδες τους
Κάνουν ή ανατρέπουν την επανάσταση,
Άχρηστοι, ψεύτικοι, κομπαστικοί,
Γιατί κανένας στίχος σήμερα δεν ανατρέπει καθεστώτα
Κανένας στίχος δεν κινητοποιεί τις μάζες…[…]

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ

Τούτη η εποχή του εμφυλίου σπαραγμού
Δεν είναι εποχή για ποίηση κι άλλα παρόμοια:
Σαν πάει κάτι να γραφεί, είναι ως σαν να γράφονταν
Από την άλλη μεριά αγγελτηρίων θανάτου
Γι’αυτό και τα ποιήματά μου είναι τόσο πικραμένα
(και πότε άλλωστε δεν ήσαν?)
Κι είναι-προ πάντων-και τόσο λίγα

ΓΙΩΡΓΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ

Η Ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή.
Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν τίποτα και προσπερνούνε.
Όμως μερικοί κάτι βλέπουν,το μάτι τους αρπάζει κάτι και μαγεμένοι
Πηγαίνουνε να μπουν.
Η πόρτα τότε κλείνει. Χτυπάνε μα κανείς δεν τους ανοίγει.
Ψάχνουνε για το κλειδί. Κανείς δεν ξέρει ποιος το έχει.
Ακόμη και τη ζωή τους κάποτε χαλάνε μάταια
Γυρέυοντας το μυστικό να την ανοίξουν
Φτιάχνουν αντικλείδια. Προσπαθούν.
Η πόρτα δεν ανοίγει πια. Δεν άνοιξε ποτέ για όσους
Μπόρεσαν να ιδούν στο βάθος.
Ίσως τα ποιήματα που γράφτηκαν
Από τότε που υπάρχει ο κόσμος
Είναι μια ατέλειωτη αρμαθιά αντικλείδια
Για ν’ανοίξουμε την πόρτα της Ποίησης.
Μα η Ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή.

ΝΙΚΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ

Τίποτα έτοιμο δε λέει να προσφέρει,
Χτίζει απλώς μια καλύβα ,τη στολίζει
Κατανέμει σωστά το φωτισμό,
Επιλέγει κατάλληλα τη μελωδία
Κι αποχωρεί
Η ευτυχία επαφίεται εξ’ολοκλήρου
Στους εραστές.

ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ

Να μπορούσαν να ζήσουν τούτοι οι στίχοι
Κι εκείνους που σε χάλασαν να κάψουν…

ΛΟΛΑ-ΝΤΙΝΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ

ΣΤΑΥΡΟΣ ΞΑΡΧΑΚΟΣ-ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΡΧΗ...

ΤΑ ΥΠΟΓΕΙΑ

σε μυστικές στοές,με κρεμασμένους και υδρόβια,και μια βουή σαν να περνάει νερό.Πολύ νερό.Πίσω απ'τους τοίχους σέρνεται κάτι πελώριο και βαρύ,που έχει βράσει σε φριχτές φωτιές,μπορεί πηγάδι,ένα υπόγειο πέρασμα,κι ανατινάζεται,κι όλο στενεύει και ρουφιέται.Χωρίς ήχο.Εκεί θα περιμένουν άντρες τρυφεροί με κλάματα.Και τα μακριά μαλλιά τους όρθια στο σκοτάδι,όπως των πνιγμένων.

τζένη μαστοράκη

eternity and a day-θεόδωρος αγγελόπουλος

ελένη καραίνδρου

το σώμα μου κι εγώ

Van Gogh-Rhone

Αντιγόνη και Κρέοντας:η αναρχία,το πρόσχημα της τάξης.Αλλά η Αντιγόνη γίνεται Κρέοντας τόσο εύκολα,δηλαδή έχοντας επικαλεστεί τους πιο κρυφούς νόμους που δεν μπορούν να μην αντιτίθενται στους άλλους ,στους νόμους της πολιτείας, ο άνθρωπος,παραιτούμενος από την αληθινή του τάξη,περιορίζεται στο αυθαίρετο που διευκολύνει τους καθημερινούς συμβιβασμούς αλλά δεν μπορεί να κάνει τίποτα ενάντια στο άγχος.Η χρησιμότητα λοιπόν,κάθε ηδονικού σοκ είναι να αποκαλύπτει τη ματαιότητα των καθημερινών συμβιβασμών.Μετά την πράξη του έρωτα,η χαρά που προκύπτει,όποιο κι αν είναι το ύφος ή ο βαθμός τους στεναχωρημένου έρωτα που δοκιμάστηκε,συνηθίζει να μην παριορίζεται καθόλου σε τόσο λίγο.Έτσι οι ειδικοί,σημείωσαν τα κέρδη από την ερωτική θέρμη και από το μυστικισμό.Αυτός που τραυλίζει από ηδονή δε θ'αργήσει να μπει στην αναζήτηση των Θεϊκών νόμων,των νόμων που είναι ανώτεροι από εκείνους που έχουν θεσπιστεί για την ευτελή οικονομία αυτής της σφαίρας προσδοκίας.Είναι γιατί οι χειρονομίες,οι κινήσεις των νεφρών και οι διάφορες επαφές,παρ'όλο που με βολεύει να τις θεωρώ ασήμαντες,πρέπει να το ομολογήσω,σε ερωτήσεις που δεν αφορούν καθόλου και μόνο την επιδερμική ευτυχία.[...]

Όσο αστραφτερή κι αν είναι η πυρκαγιά πυ ανάβει στα μέλη μου,στο στήθος μου,στα μάτια μου,πρέπει να ομολογήσω ότι η πράξη,η αρχή της,δε μου αποκάλυψε τίποτα το σημαντικό.Και όμως δεν ήταν το σώμα μου αλλά το πνεύμα μου που ζητούσε έναν καθρέφτη.Μια διάχυση η οποία μου φαινόταν ότι θα μου επέτρεπε να ξεφύγω από το κακό της μοναξιάς,και να πιστέψω επιτέλους στο θαύμα μιας παρουσίας,διαπιστώνω ότι δε με γιάτρεψε,δεν μπορούσε να με γιατρέψει.Θέλησα να κατακτήσω τη σοφία,η σοφία όμως δεν κατακτάται,κατανοείται.

Έχει σημασία να αισθανθώ ταυτόχρονα.

αποσπάσματα από το βιβλίο του Ρενέ Κρεβέλ, "το σώμα μου κι εγώ"

εκδ. Καστανιώτη,1996,

μτφρ:Γιώργος Μίχαλος

everloving-moby

την νύκτα αρχινούν και περπατούν

όντα και πράγματα που όνομα δεν έχουν...

Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗΣ

δεν είμαι άλλος

και για τον κόσμο που μισείς
δεν είμαι άλλος

και για τον κόσμο που αγαπάς
δεν είμ'αυτός

άλλοι νομίζανε πως ήμουνα μεγάλος
κι από σπουργίτι θα γινόμουνα αετός

χιονάτη,καληνύχτα-κωστής γκιμοσούλης

Κωστής Γκιμοσούλης






ακούω έναν ήχο σαν σφύριγμα τρένου και νομίζω πως η εικόνα που έχω στο κεφάλι μου είναι καθαρή.Εσύ κι εγώ να περπατάμε παράλληλα,ενώ ανάμεσά μας είναι οι ράγες,εκεί στα Κατσιβέλικα.Μάλλον πάντα πρέπει να υπάρχει μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσά μας και να προσαρμοζόμαστε στην κατεύθυνσή της.Αυτά που θέλω να σου πω δε θα στα πω ποτέ-το ξέρω.Οι άνθρωποι μιλάνε συνεχώς αλλά το αληθινό νόημα κρύβεται στη σιωπή τους.Φαντάζομαι τις λέξεις μας να θροίζουν ψηλά,όπως αυτές οι λεύκες-πάλι λεύκες!-δεξιά κι αριστερά από το δρόμο που περπατάμε.[...]
Άλλοι γύφτοι πάνω σε τεράστια ποδήλατα σέρνουν πίσω τους πρησμένη επανάσταση.Μ'αρέσει εδώ.Μ'αρέσει να περπατάω στο πλάι σου.Μ'αρέσει αυτή η καπνισμένη συνοικία έξω από την Αλεξανδρούπολη.Νομίζω ότι ένα κομμάτι του εαυτού μου είναι πολύχρωμο και γύφτικο.[...]
Χτες έγινε κάτι παράξενο.Πέρασες πρώτη μπροστά από μια τζαμαρία,κι έτσι όπως είδα το πρόσωπό σου να καθρεφτίζεσαι μέσα στο γυαλί,νόμισα για μια στιγμή πως ήταν το δικό μου πρόσωπο.Δύο σε ένα.Ένα σε δύο.Και στη μέση η σιωπή.Η απόσταση.[...]
Έχεις πάει στη Σαμοθράκη?Ούτε κι εγώ.Θέλω μαζί να πάμε.Όπου πάμε μαζί,το χέρι σου είναι μέσα στην παλάμη μου και γίνομαι ψηλότερος.Γίνομαι,μη γελάσεις,σαν τον Μαγιακόφσκι.Τα μάτια του Μαγιακόφσκι έβγαλαν τα κάστανα από τη φωτιά.Τη δική μου φωτιά.Μου μιλάνε.[...]
Βγαίνω νυχτερινές βόλτες παρέα με τους σκύλους για να πάρω αέρα και παριστάνω τον αδέσποτο.Τα μάτια σου όμως τα έχω πάντα μαζί μου,κυκλοφορώ με 4 μάτια,και τα φυλάω καλά.[...]
Το ξέρεις,όλα πλέον έχουν μια ημερομηνία λήξης,όπως τα γιαούρτια.Όμως εγώ πιστεύω.Αν δεν πιστέψω σε κάποιον,σε κάτι,η εποχή μου γίνεται ξυράφι.Δεν είναι μια πίστη οχυρό που προσφέρει προστασία.Είναι μια γλυκιά πίστη χωρίς επιχειρήματα και δόγμα.Παράλογη γι'αυτό αυθόρμητη όπως η ελευθερία.Όπου κι αν είσαι,ό,τι κι αν κάνεις,θα είμαι μαζί σου.Σε πιστεύω.
Πάει ακόμα μια σελίδα παραληρήματος.
Ας ξεκινήσω την τελευταία.
Τώρα καπνίζω το τσιγάρο εκείνο που κάνεις ύστερα από ένα καλό γεύμα που συνοδεύετε και από μια μπιρίτσα.
Αν κατάλαβες καλά,σ'έφαγα και τώρα απολαμβάνω το τσιγάρο μου.Ωραίο γεύμα,δε λέω...
Πάω για ύπνο.Τώρα κι εσύ με περιμένεις στο κρεβάτι.Χωρίς φώτα,χωρίς λύπες,χωρίς προσποίηση.
...ΕΡΧΟΜΑΙ...
Μπαίνω στην αγκαλιά σου,κλείνω τα μάτια και μεταφέρομαι.Τα μάτια σου,η τελευταία μου εικόνα πριν αποκοιμηθώ.
Καληνύχτα Χιονάτη
τω προϊ θα ήμασται μαζή.

αποσπάσματα από το Μαύρο Χρυσό

κεραυνός κι αστραπή-Δημήτρης Παπαδημητρίου-Παντελής Θαλασσινός

O Ελεγκτής-Μίλτος Σαχτούρης

the first day of the creation-Escher

Ένας μπαξές γεμάτος αίμα

είν'ο ουρανός

και λίγο χιόνι

έσφιξα τα σχοινιά μου

πρέπει και πάλι να ελέγξω

τ'αστέρια

εγώ

κληρονόμος πουλιών

πρέπει

έστω και με σπασμένα φτερά

να πετάω.

(τα φάσματα ή η χαρά στον άλλο δρόμο,1958)

το μαχαίρι-Άρης Αλεξάνδρου

όπως αργεί τ'ατσάλι να γίνει κοφτερό

και χρήσιμο μαχαίρι

έτσι αργούν κι οι λέξεις ν'ακονιστούν σε λόγο

στο μεταξύ

όσο δουλεύεις στον τροχό

πρόσεχε μην παρασυρθείς

μην ξιπαστείς απ'τη λαμπρή αλληλουχία των σπινθήρων

σκοπός σου εσένα το μαχαίρι

ΜΠΡΙΓΙΟΛ

Escher-Άντρας

"...Λες,μετά το πάθος έρχεται η μετριότητα,μα αυτό είναι ομολογία ήττας.Οπότε ας του "κόψουμε τα πόδια" πριν βρεθούμε αντιμέτωποι μ'αυτή την τραγωδία.Δεν διαφωνώ αλλά και δεν το ξέρω,δεν πρόλαβα να το μάθω,δεν με άφησες,φαντάζομαι θα μου ξανασυμβεί και κάποτε θα σου πω,όμως δεν αφαιρείς καμιά ζωή πρόωρα,επειδή κάποτε θα υποκύψει στο θάνατο.Αυτό ξέρω εγώ.[...]

Δε με ενδιαφέρει ο κόσμος σου,θεωρώ ότι φτιάχτηκε μόνο για έναν,ακόμη κι αν μπαινοβγαίνουν χιλιάδες,τον έφτιαξες μόνο για σένα.Δε βρίσκω κανένα νόημα σ'αυτόν το μικρόκοσμο,στη λίμνη του Νάρκισσου που μπαινοβγαίνει μόνο το δικό του πρόσωπο.Και όλοι οι άλλοι παραμένουν θεατές.Κι εγώ τον εαυτό μου προσπαθώ ν'αγαπήσω,αλλά όχι πετώντας τους άλλους απ'έξω με τη μέθοδο της διακριτικής χρήσης τους στις δικές μου ανάγκες.Αν είναι κάποια στιγμή να καταλάβω ότι μόνο έτσι μπορώ να σωθώ,θα επιλέξω να ζήσω μόνος.Θα χρειαστώ λίγες προσωπικές αποσκευές,δε θα προσπαθήσω να χωρέσω μέσα σ'αυτές ανθρώπους...[...]"

απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Δημήτρη Χατζόπουλου,"Μπριγιόλ",

εκδ.Εμπειρία Εκδοτική,2005

οπισθόφυλλο

"Η φαινομενικά συνηθισμένη ιστορία δύο εφήβων που σε μια επαρχιακή πόλη τη δεκαετία του '70 ανακαλύπτουν τον έρωτα.Δημιουργούν μεταξύ τους μια σχέση που περπατάει στα μονοπάτια του πάθους ερήμην τους.Λιγότερο συνηθισμένο,ότι πρόκειται για δύο αγόρια...

Ο συγγραφέας,σε μια αφήγηση ποταμό που άλλοτε αγγίζει και άλλοτε ξεπερνά το θάρρος της προσωπικής μαρτυρίας,ταυτίζεται και με τους δύο ήρωες και τους παρακολουθεί μέχρι την τυπική και ουσιαστική ενηλικίωσή τους.Πάθος,επιβεβαίωση,ακύρωση,συντριβή,αναγέννηση!

Το μυστήριο του έρωτα αριστοτεχνικά δεμένο με το μυστήριο της οικογένειας μέσα από ένα στοχασμό απόλυτα ρεαλιστικό.Η ιστορία είναι το μέσο για να ειπωθούν βαθιά βιωμένες αλήθειες,ανεξάρτητα από φύλο και εποχή.Μια εξομολόγηση λύτρωσης και αισιοδοξίας,που προκύπτει μέσα από την πιο σκληρή πορεία αυτογνωσίας,ένας λόγος τόσο δυναμικός και σύγχρονος,που δε σου εποτρέπει να πετάξεις τίποτα."

η προδοσία της τρυφερότητας

mina-esperame en el cielo


Ο Χάρβεϊ Κρίπεν,γιατρός με δικό του ιατρείο,σε μια βρετανική κωμόπολη,δεν είναι ένας αξιοζήλευτος άνθρωπος.Η μεγάλη καριέρα του χειρουργού δεν ήρθε,και η σύζυγός του Μπελ,του κάνει τη ζωή μαρτύριο.Η ζωντάνια της αποτελεί μάλλον απειλή παρά κίνητρο για το μαζεμένο και ντροπαλό σύζυγο.Η ζωή του όμως αλλάζει με την πρόσληψη της καινούριας γραμματέως:Η Έθελ λε Νεβ έχει καλούς τρόπους,είναι συγκρατημένη και μάλιστα τον θαυμάζει.Οι δυο τους έρχονται πολύ κοντά και τελικά ερωτεύονται.Το μόνο εμπόδιο στην ευτυχία τους είναι πλέον η Μπελ.Ο Χάρβεϊ,απελπισμένος,σκοτώνει τη γυναίκα του με ηρεμιστικό.Βασισμένος στις χειρουργικές του γνώσεις,διαμελίζει το πτώμα και το τοποθετεί σε άσβηστο ασβέστη.Στους κοινούς φίλους και στην οικογένεια της λέει πως η Μπελ το έσκασε με τον εραστή της για τη μακρινή Αμερική.Παρ'όλα αυτά,η αστυνομία βρίσκει ανθρώπινα υπολείμματα σε ένα από τα κοσμήματα του θύματος και υποψιάζεται τον Κρίπεν:ήταν το πρώτο λάθος.Ο Χάρβεϊ και η Έθελ καταφέρνουν την τελευταία στιγμή να βγάλουν δύο εισιτήρια για τον Καναδά.Η λεπτοκαμωμένη Έθελ ντύνεται άντρας και ο Χάρβεϊ,την παρουσιάζει ως γιο του.Όλα πηγαίνουν καλά μέχρι που ο Χάρβεϊ κάνει το δεύτερο και μοιραίο λάθος.Πλημμυρισμένος από χαρά για την επιτυχημένη,μέχρι στιγμής,απόδραση και την καινούρια ζωή που ανοίγεται μπροστά τους,δεν μπορεί να κρύψει τα αισθήματά του και γίνεται ιδιαίτερα διαχυτικός μπροστά σε όλο τον κόσμο.Ο καπετάνιος παραξενεμένος από την υπερβολική τρυφερότητα που δείχνει ο δρ Κρίπεν στο "γιο" του,ζητά πληροφορίες γι'αυτόν από τον ασύρματο και,μόλις αντιλαμβάνεται τι έχει συμβεί,ενημερώνει τη Σκότλαντ Γυάρντ.Οι Βρετανοί αστυνομικοί επιτάσσουν ένα πλοίο που είναι πιο γρήγορο από το "Μοντρόζ"-με το οποίο ταξιδεύουν ο Χάρβεϊ και η Έθελ-και φτάνουν πρώτοι στο Κεμπέκ όπου συλλαμβάνουν το δολοφόνο και την ερωμένη του.Τo δικαστήριο καταδικάζει-το 1910-τον Κρίπεν σε θάνατο δι'απαγχονισμού,αφήνει όμως την Έθελ λε Νεβ,ελεύθερη...

άχρηστα...

miro-carnival

*Το αίμα των αστακών είναι βαθύ μπλε.

*Η ταχύτητα του φταρνίσματος ξεπερνά τα 120χλμ/ώρα.

*Ο καλύτερος τρόπος να ξεφύγεις από έναν κροκόδειλο είναι να τον χτυπήσεις στα μάτια.

*Το ρεκόρ πτήσης μιας κότας είναι 13 δευτερόλεπτα.

*Ο μέσος άνθρωπος θα περάσει δύο εβδομάδες ζωής περιμένοντας στο φανάρι...

*Ο Φεβρουάριος του 1865 ήταν ο μόνος καταγεγραμμένος μήνας στην ιστορία που δεν είχε πανσέληνο.

*Οι αετοί ζευγαρώνουν ενώ πετούν.

*Άνθρωποι και χιμπατζήδες είναι γενετικά ταυτόσημοι σε ποσοστό 98,4%.

*Το προφυλακτικό από λάτεξ μπορεί να επιμηκυνθεί κατά 800% και να διατηρήσει στο εσωτερικό του τουλάχιστον 9 γαλόνια αέρα.

*Για να πούμε μια λέξη χρησιμοποιούμε μέχρι και 70 μυς.

*Χρειάζεται να κοπούν 25 εκατομμύρια δέντρα για να φτιαχτούν τα ξυλάκια του φαγητού που χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο στην Κίνα.

*Τα νύχια του χεριού μεγαλώνουν με διαφορετική ταχύτητα.Γρηγορότερα μεγαλώνει αυτό του μεσαίου δακτύλου και πιο αργά αυτό του αντίχειρα.

*Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείται από νερό κατά 80%.

*Περίπου οι μισοί άνθρωποι πάνω στη Γη δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ τηλέφωνο.

*Ο οργασμός ενός γουρουνιού διαρκεί μέχρι και μισή ώρα.

*Η μέση ταχύτητα της βροχής είναι 11χλμ/ώρα.

*Στο Μπαχρέιν,οι γυναικολόγοι επιτρέπεται να εξετάσουν τις ασθενείς τους μόνο μέσω καθρέφτη.

*Κάθε άνθρωπος έχει γενέθλια την ίδια μέρα με τουλάχιστον άλλα 9 εκατομμύρια άτομα.

του Αλέξανδρου Κόντη

tango-goran breqovic

η ελληνική αλφάβητος δεν είναι τυχαία

ESCHER-Αυτοπροσωπογραφία

Η διαδοχή των γραμμάτων στην πλήρη εκφώνηση τους δεν είναι καθόλου τυχαία αλλά πίσω από αυτήν υπολανθάνει μία πλήρης γραμματική, συντακτική και νοηματική συνέχεια, ανωτέρας συλλήψεως. Σύμφωνα με αυτήν την γνωστή μας εκφώνηση, τα ελληνικά γράμματα (αφού προσθέσουμε και το εξαφανισμένο σήμερα έκτο γράμμα: Στίγμα ή Δίγαμμα) ακούγονται και γράφονται ως εξής: ΑΛΦΑ-ΒΗΤΑ-ΓΑΜΑ-ΔΕΛΤΑ-ΕΨΙΛΟΝ-ΣΤΙΓΜΑ-ΖΗΤΑ-ΗΤΑ-ΘΗΤΑ-ΙΩΤΑ-ΚΑΠΠΑ-ΛΑΜΒΔΑ-ΜΙ-ΝΙ-ΞΙ- ΟΜΙΚΡΟΝ-ΠΙ-ΡΟ-ΣΙΓΜΑ-ΤΑΥ-ΥΨΙΛΟΝ-ΦΙ-ΧΙ-ΨΙ-ΩΜΕΓΑ. Αποκωδικοποιώντας την γνωστή αυτή διάταξη, που έγινε σύμφωνα με τις αρχές της Ερμητικής φιλοσοφίας, έχουμε τα ακόλουθα: ΑΛ ΦΑ, ΒΗ ΤΑ ΓΑ, (Α)ΜΑ ΔΕ (Ε)Λ ΤΑ ΕΨ ΙΛΩΝ, ΣΤ(Η) ΙΓΜΑ, ΖΗ ΤΑ, Η ΤΑ, ΘΗ ΤΑ ΙΩΤΑ ΚΑ ΠΑΛΑΜ, ΔΑ, ΜΗ ΝΥΞ Η, Ο ΜΙΚΡΟΝ, ΠΥΡΟΣ ΙΓΜΑ ΤΑΦΥ (Ε)Ψ ΙΛΩΝ, ΦΥ ΨΥΧΗ Ο ΜΕΓΑ. Εν συνεχεία, αφού προσθέσουμε τα εννοούμενα συνδετικά και ρήματα που παραλείπονται, έχουμε την ανάδυση μιας θαυμάσιας κοσμογονικής προσευχής - επίκλησης προς την πηγή του φωτός. ΑΛ ΦΑ, ΒΗ ΤΑ ΓΑ! ΑΜΑ ΔΕ ΕΛ ΤΑ ΕΨΙΛΩΝ, ΣΤΗ ΙΓΜΑ ΚΑΤΑ ΠΑΛΛΑΝ ΔΑ (ΙΝΑ) ΜΗ ΝΥΞΗ, Ο ΜΙΚΡΟΝ (ΕΣΤΙ) ΠΥΡΟΣ (ΔΕ) ΙΓΜΑ ΤΑΦΗ ΕΨΙΛΩΝ, ΦΥ(ΟΙ) ΨΥΧΗ, Ο ΜΕΓΑ (ΕΣΤΙ). Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ: Αλ=Ο νοητός ήλιος Φα-ος=Το φως Βη=προστακτική του ρήματος βαίνω (βαδίζω, έρχομαι) Τα=Δοτική άρθρου δωρικού τύπου τη, εις την Γα=Γη (δωρικός τύπος) Αμα=(επιρρ.) συγχρόνως Έλ= ο ορατός Ήλιος, ο Ερχόμενος Έψ=ρήμα έψομαι, εψ-ημένος, ψημένος. Ιλών=Ιλύς (ουσιαστικό), λάσπη, πηλός Στή=προστακτική ρήματος ίστημι. Ίγμα=καταστάλαγμα, απόσταγμα. Ζή=προστακτική ρήματος ζω. Η=υποτακτική ρήματος ειμί, είμαι Θη=προστακτική ρήματος θέτω. Ιώτα=τα ίωγα, τα Εγώ. Παλάν=Ρήμα πάλλω (δονούμαι, περιστρέφομαι) επίθετο παλλάς-πάλλουσι,περιστρεφόμενη (πρβλ: Παλλας Αθηνά). Δά=άλλος τύπος της Γα, Γης (πρβλ: Δαμήτηρ, Δημήτηρ, Δήμητρα=Μητέρα γη). Νύξ=νύκτα. Ο=το οποίο, πουΦυ(οι)=ευκτική ρήματος φύω (φυτρώνω, αναπτύσσομαι). Κ.Ο.Κ. ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ...(;) ΑΛ, ΕΣΥ ΠΟΥ ΕΙΣΑΙ ΤΟ ΦΩΣ, ΕΛΑ ΣΤΗ ΓΗ! ΚΑΙ ΕΣΥ ΕΛ ΡΙΞΕ ΤΙΣΑΚΤΙΝΕΣ ΣΟΥ ΣΤΗΝ ΙΛΥ ΠΟΥ ΨΗΝΕΤΑΙ (που βρίσκεται σε κατάσταση αναβρασμού). ΑΣ ΓΙΝΕΙ ΕΝΑ ΚΑΤΑΣΤΑΛΑΓΜΑ (μία ξηρά) ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΟΥΝ ΤΑ ΕΓΩ ΝΑ ΖΗΣΟΥΝ, ΝΑ ΥΠΑΡΞΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΣΤΑΘΟΥΝ ΠΑΝΩ ΣΤΗ ΓΗ. ΑΣ ΜΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ Η ΝΥΚΤΑ ΠΟΥΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΙΚΡΟΝ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΕΨΕΙ ΝΑ ΤΑΦΗ (να σβήση, να χαθεί) ΤΟ ΚΑΤΑΣΤΑΛΑΓΜΑ ΤΟΥΠΥΡΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΒΡΑΖΟΥΣΑ ΙΛΥ, ΚΑΙ ΑΣ ΑΝΑΠΤΥΧΘΕΙ Η ΨΥΧΗ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙΤΟ ΜΕΓΙΣΤΟ, ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ ΟΛΩΝ!

δεν ξέρετε τι συμβαίνει όταν πίνετε Coca-Cola?

Τα πρώτα 10 λεπτά: 10 κουταλιές ζάχαρης εισχωρούν στο σύστημά σας. (100% της προτεινόμενης ημερήσιας χρήσης.) Ο λόγος που δεν κάνετε αμέσως εμετό από την υπερβολική δόση ζάχαρης είναι το φωσφορικό οξύ που κόβει την γεύση και σας επιτρέπει να κρατήσετε το αναψυκτικό στο στομάχι σας.
20 λεπτά: Το ζάχαρό σας προκαλεί μια έκρηξη ινσουλίνης. Το συκώτι σας ανταποκρίνεται σε αυτό, μετατρέποντας όση ζάχαρη μπορεί σε λίπος (και υπάρχει πολύ ζάχαρη αυτή τη στιγμή).
40 λεπτά: Η απορρόφηση καφεΐνης έχει ολοκληρωθεί. Οι κόρες σας διαστέλλονται, η πίεση του αίματος αυξάνεται και το συκώτι συνεχίζει να ρίχνει ζάχαρη στο αίμα. Oι δέκτες αδενοσίνης στον εγκέφαλό σας φράζουν αποτρέποντας την υπνηλία.
45 λεπτά: Το σώμα σας ανεβάζει την παραγωγή ντοπαμίνης, ερεθίζοντας τα κέντρα ευχαρίστησης στον εγκέφαλό σας. Είναι ο ίδιος τρόπος που λειτουργεί και η ηρωίνη.
>60 λεπτά: Το φωσφορικό οξύ δεσμεύει το ασβέστιο, το μαγνήσιο και τον ψευδάργυρο στο χαμηλότερο έντερό σας, παρέχοντας μιας περαιτέρω ώθηση στο μεταβολισμό. Αυτό γίνεται από τις υψηλές δόσεις της ζάχαρης και των τεχνητών γλυκαντικών ουσιών που αυξάνουν επίσης την ουρική έκκριση του ασβεστίου.
>60 λεπτά: Οι διουρητικές ιδιότητες της καφεΐνης κάνουν παιχνίδι. (Σας κάνει να πρέπει να κατουρήσετε.) Τώρα βεβαιώνεται ότι θα εκκενώσετε το συνδεμένο ασβέστιο, το μαγνήσιο και τον ψευδάργυρο που πήγαινε στα κόκαλά σας καθώς επίσης και το νάτριο, τον ηλεκτρολύτη και το νερό.
>60 λεπτά: Δεδομένου ότι το rave μέσα σας πεθαίνει, θα αρχίσετε να έχετε μια συντριβή ζάχαρης. Μπορεί να γίνετε οξύθυμοι ή/και αργόστροφοι. Έχετε επίσης τώρα, κυριολεκτικά, κατουρήσει όλο το νερό που περιείχε η Coke, μαζί με τις πολύτιμες θρεπτικές ουσίες που το σώμα σας θα μπορούσε να έχει χρησιμοποιήσει για να ενυδατώσει το σύστημά σας ή να χτίσει τα ισχυρά κόκαλα και τα δόντια.

Τι σημαίνει η φράση "άντε γαμήσου"?

MIRO-Personnages

Η φράσις «άντε γαμήσου» αποτελεί γλωσσολογικώς συνδυασμόν του επιφωνήματος άντε (εκ του άγω = φέρω, οδηγώ, άγετε, άετε, άϊτε, άϊντε, άντε) , και την προστακτικήν του ρήματος γαμέω-ώ (= νυμφεύομαι, και μεταγενεστέρως = κάνω σέξ). Το «άντε γαμήσου» αποτελεί σήμερον συχνοτάτην βαρείαν ύβριν των λεξιπενικών νεοελλήνων, συμπληρουμένη πλειστάκις διά της λέξεως «ρε μαλάκα», ή «μωρή». Ως προς την εννοιολογικήν της υπόστασιν ισχύουν τα εξής:
Εάν η ύβρις «άντε γαμήσου» απευθύνεται προν άνδραν, ενέχει κυριολεκτικώς την έννοιαν της παραπομπής αυτού προς πρωκτικήν συνουσίαν, δηλαδή ο υβρίζων παραπέμπει τον αντίπαλον συνομιλητήν προς ομοφυλοφιλικήν πράξιν, συνεπώς η ύβρις εμπεριέχει στοιχεία λίαν αρνητικής τοποθετήσεως του ομιλητού επί της ομοφυλοφιλίας και σαφώς προσβάλει τον αποδέκτην ως αμφισβητούσα τον ερωτικόν του προσανατολισμόν. Η φράσις δηλαδή ταυτίζεται εννοιολογικώς με το «είσαι πούστης ρέ!» Μεταφορικώς όμως, μολονότι βαρεία, η ύβρις έχει ατονήσει συν τω χρόνω, με αποτέλεσμα σήμερον να σημαίνει απλώς «άει παράτα μας ρέ», «άσε μας ήσυχους», δηλαδή κατέστη πλέον soft ή light!
Αντιθέτως, εάν η ύβρις «άντε γαμήσου» εκστομίζεται προς γυναίκαν - σχετικώς ασύνηθες - εμπεριέχει το μήνυμα της παραπομπής της κυρίας προς ‘’θεραπευτικήν’’ ετεροφυλοφυλικήν συνουσίαν. Αυτό αυτοδικαίως ερμηνεύεται ως άποψις του ομιλητού περί πεοπενίας της κυρίας (πεοπενική κυρία = ερωτικώς εστερημένη). Δηλαδή η ύβρις «άντε γαμήσου» απλώς διατυπούμενη σημαίνει «άντε κυρία μου να κάνεις έρωτα μπάς και ηρεμήσεις και βάλεις μυαλό». Αυτό καθομολογεί το γεγονός ότι εν τοις λαικοίς στρώμασι κυριαρχεί η άποψις ότι διά πάσαν νευρωσικήν ή ψυχοπαθολογικήν κακοδαιμονίαν των Ελληνίδων, πταίει πάντα η έλλειψις ερωτικών επαφών (σέξ). Παραδείγματα:
1) Μαρία: «Δε στο δίνω ρε κάθαρμα το διαζύγιο. Θα σε ταλαιπωρήσω τέσσερα χρόνια και θα σου φάω και όλη την περιουσία!» Κώστας: «Αντε και γαμήσου μωρή σκρόφα!».
2) Διαιτητής ποδοσφαίρου: «Επιμένω, έχεις κόκκινη κάρτα, ήταν φάουλ!» Ποδοσφαιριστής: «Αντε γαμήσου ρε μαλάκα!».
3) Υπουργός: «Κύριε Πρωθυπουργέ, έχω αντίθετη άποψη, δεν θα ψηφίσω το Νομοσχέδιο», «Αντε γαμήσου ρέ μαλάκα».

Πηγή: Απόσπασμα από το βιβλίο «Η Ψυχολογία των Ύβρεων και των Ιδιωματισμών» του Δρ. Χαράλαμπου Γκούβα, εκδόσεις Ιδρύματος «Μουσείο Τεχνών και Επιστημών Πρέβεζας», έτος 2002.

κι άλλες άχρηστες πληροφορίες

*Το 1997 οι αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες γλίτωσαν 40.000 $,μόνο και μόνο βάζοντας μια ελιά λιγότερη σε κάθε σαλάτα.

*Εκατομμύρια δέντρα φυτεύονται κατά λάθος από σκίουρους που θάβουν σπόρους και μετά ξεχνούν πού τους έκρυψαν.

*Το να φας ένα μήλο είναι πιο αποτελεσματικό από έναν καφέ για να κρατηθείς ξύπνιος.

*Κανείς δεν μπορεί να γλείψει τον αγκώνα του.Είναι αδύνατο να τον ακουμπήσεις με τη γλώσσα σου.

*Υπάρχει μόνο ένα τρόφιμο που δε χαλάει:το μέλι.

*Τα δελφίνια κοιμούνται με το ένα μάτι ανοιχτό.

*Το μάτι της στρουθοκαμήλου είναι μεγαλύτερο από τον εγκέφαλό της.

*Οι δεξιόχειρες ζουν κατά μέσο όρο εννέα χρόνια περισσότερο από τους αριστερόχειρες.

*Ο πιο δυνατός μυς του ανθρώπινου σώματος είναι η γλώσσα.

*Είναι αδύνατο να φταρνιστείς με τα μάτια ανοιχτά.

*Μία μόνο σταγόνα λαδιού μηχανής είναι ικανή να κάνει 25 λίτρα νερού,μη πόσιμα.

*Περίπου το 70%(αν όχι το 100%)των ανθρώπων που διάβασαν αυτή τη λίστα προσπάθησαν να γλείψουν τον αγκώνα τους...

άχρηστες πληροφορίες...

composition -Miro

-Το γέλιο κατά τη διάρκεια της ημέρας κάνει το βραδινό ύπνο καλύτερο

-Η καμηλοπάρδαλη μπορεί να καθαρίσει το αυτί της με τη γλώσσα της.

-Το όνομα του τένις προέρχεται από το γαλλικό ρήμα tenir(πάρε).

-Τα χρυσόψαρα χάνουν το χρώμα τους στο σκοτάδι.

-Ο Πύργος του Άιφελ έχει 1892 σκαλοπάτια.

-Το πραγματικό όνομα του Τζέγκις Χαν ήταν Τεμουζίν.

-Οι χιμπατζήδες και τα δελφίνια είναι τα μοναδικά ζώα που αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη.

-Ο Πυθαγόρας πίστευε στη μετενσάρκωση.

-Στη Βουλγαρία προσθέτουν Coca-Cola στον φραπέ.

-Η Γη αυξάνει το βάρος της καθημερινά κατά 100 τόνους,λόγω της πτώσης αστρικής σκόνης.

-Τα μυρμήγκια τεντώνονται το πρωί,όταν ξυπνούν.

-Οι νεότεροι γονείς του κόσμου ήταν 9 και 8 ετών και έζησαν στην Κίνα το 1910.

-Οι γάτες μπορούν να βγάλουν 100 διαφορετικούς ήχους.Αντίθετα οι σκύλοι μόνο 10.

-Το κουάκ της πάπιας δεν έχει αντίλαλο και κανείς δεν ξέρει το γιατί.

-Κάθε μέρα πέφτουν στη Γη 10 τόνοι αστρικής σκόνης.

-Το ανθρώπινο όργανο που μπορεί να μεγαλώσει μέχρι και 10 φορές είναι η κόρη του ματιού.



από το did you know? του et-weekly

μια θεά παραιτήθηκε

Είναι παράδοση στο Βουδισμό να επιλέγεται ένα μικρό κορίτσι και να λατρεύεται σαν ζωντανή θεά.Η επιλογή γίνεται με βάση 32 κριτήρια,που αφορούν,συν τοις άλλοις,το χρώμα του δέρματος του νεαρού κοριτσιού,το σχήμα των ματιών της και τον ήχο της φωνής της.Το κορίτσι παίζει κορυφαίο ρόλο στις τελετές,είναι διακριτό πρόσωπο στην κοινωνία και κατοικεί σ'έναν ειδικό ναό στο Κατμαντού του Νεπάλ.Μπορεί όμως μια θεά να παραιτηθεί από τη θέση της?Ναι,μπορεί.Πρόσφατα ένα κορίτσι το έπραξε και είναι ευτυχισμένο...

αναδημοσίευση από το ET-WEEKLY του Ελεύθερου Τύπου

-προτείνω να δείτε ένα συγκλονιστικό φιλμ για τη ζωή των γυναικών στην Ινδία

με τίτλο:" Έθνος χωρίς γυναίκες"

μ'ένα στεφάνι φως-Τζένη Μαστοράκη

πόλοκ

Τον εραστή των φαντασμάτων,των ταξιδευτών,κι όσων έφυγαν πάρωρα,αυτόν καλούσε,μες στο σκοτάδι που διαβαίνει μοναχός,στις ερημιές που διάβαινε ωραίος,απ'τον καιρό λιωμένος,σέρνοντας τη λύπη του,χλωμό κοράσι.Και σιγανά του κρένει,και δεν άκουγε,πού περπατείς,ψιθύριζε,και δεν τον φτάνει,στις ρεματιές δροσίζεται,στο αγκαθινό,σε κλίνη ανεσκαμμένη,απ'άκρη σ'άκρη,και στα λινά μιας παραδείσου,του ψιθύριζε,ήσουν καλός,και δεν ακούς,και μη λυπάσαι,όνειρο ήταν και περνά,μη σκιάζεσαι εκεί που νυχτοπερπατείς σε ξένους ύπνους.

Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ

...Είμαι ο Θεός της Φαντασίας,απολωλώς γιατί δεν δημιουργώ.Εξ'αιτίας μου,όταν ήσουν παιδούλα,έβλεπες αυτά τα όνειρα που μοιάζουν με παιχνίδια.Εξ'αιτίας μου,γυναίκα πια,αγκάλιαζες τη νύχτα τους πρίγκιπες και τους ισχυρούς που κοιμούνται στα βάθη αυτών των ονείρων.Είμαι το Πνεύμα που δημιουργεί,που η φωνή του είναι καπνός και η ψυχή του ένα λάθος.Ο Θεός με δημιούργησε για να τον μιμούμαι τη νύχτα.Αυτός είναι ο ήλιος,εγώ είμαι η Σελήνη.Το φως μου αιωρείται πάνω από καθετί που είναι μάταιο ή ψεύτικο,φωσφορισμούς,όχθες ποταμών,έλη και σκιές.

"ποιος άντρας ακούμπησε στα στήθη σου αυτό το χέρι που είναι το δικό μου?Σου έδωσαν ποτέ φιλί ίδιο με το δικό μου?;Όταν τα ζεστά μακρόσυρτα απογεύματα ονειρευόσουν τόσο βαθιά που ήταν σαν να ονειρευόσουν πως ονειρεύεσαι,δεν είδες να περνά στο βάθος των ονείρων σου μια ακαθόριστη και φευγαλέα σιλουέτα που θα σου χάριζε κάθε ευτυχία,που θα σε φιλούσε ατελείωτα?Ήμουν εγώ.Είμαι εγώ.Είμαι αυτός που πάντα έψαχνες και που δεν θα μπορέσεις να βρεις ποτέ.Ίσως στα απροσμέτρητα βάθη της αβύσσου ο ίδιος ο Θεός με ψάχνει για να τον συμπληρώσω,αλλά η κατάρα του Γηραιότερου Θεού-του Κρόνου-,αιωρείται πάνω του και πάνω μου,μας χωρίζει ενώ θα έπρεπε να μας ενώνει,ώστε η ζωή και αυτό που επιθυμούμε από αυτή να είναι ένα και το αυτό.Το δαχτυλίδι που φοράς και αγαπάς,η χαρά μιας ακαθόριστης σκέψης,το ότι αισθάνεσαι καλά στον καθρέφτη όπου κοιτάζεσαι-μην έχεις ψευδαισθήσεις:δεν είσαι εσύ,είμαι εγώ.Εγώ είμαι που δένω όλες τις κορδέλες με τις οποίες διακοσμούμε τα πράγματα,που διαλέγω τα χρώματα που τα στολίζουν.Με ό,τι δεν αξίζει να υπάρχει κάνω την επικράτειά μου και το βασίλειό μου,είμαι ο απόλυτος κύριος του διάκενου και του διάμεσου,αυτού που στη ζωή δεν είναι ζωή.Η νύχτα είναι το βασίλειό μου και το όνειρο η επικράτειά μου.Ό,τι δεν έχει βάρος ή μέτρο μου ανήκει..."

απόσπασμα από το "Η ώρα του διαβόλου"-Φερνάντο Πεσσόα.

εκδ.Εξάντας,2000,μτφρ.Μαρία Παπαδήμα

το βαλς των χαμένων ονείρων

ΘΑΛΑΣΣΑ-ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΑΡΑΝΙΤΣΗΣ

"οπτασία"-Αγγελοπούλου Μαρία

…Το ράγισμα κυριάρχησε κι είναι ανερμήνευτο: μακριά απ' την παρήχηση των κυμάτων, ένας ολόκληρος κόσμος κινείται σπασμωδικά προς τα όρια.Η ειρωνεία του,η εμμεσότητά του πρέπει τώρα να χρεωθεί στην ευτέλεια των ανακλαστικών μας, στη λύσσα μας για κατάχρηση.Το φως δεν καίει, είν' ένα φως θεωρητικό. Δεν περιμένει εμάς, μόνον ξοδεύει το υλικό των κορμιών για το πλεονέκτημα κάποιας ουδέτερης αναδρομής ή επιτάχυνσης. Ο σκιώδης του Όγκος οδηγήθηκε στην απώλεια κι η απώλεια βεβηλώνει την παλιά μας εκλεπτυσμένη ασυμμετρία. Ό,τι εκτιμήθηκε χάνει βάρος και επιπλέει. Εκεί εκτίθεται σαν κειμήλιο αδιαφορίας, ώσπου σαπίζει. Κανένα δόγμα δεν είναι απόρρητο. Όλα έπονται ή προηγούνται,παραταγμένα, μονοδιάστατα, ευεξήγητα, δηλωτικά μιας ανυπόμονης ενσωμάτωσης της σκέψης στο αντικείμενο ώστε ο ρυθμός της να συμπίπτει με τη στίλβουσα πρόσοψη του καθενός από αυτά. Κι έτσι δεν μας χρειάζονται τα μισόλογα,γιατί ανάμεσα στη φυσιολογικότητα και τη σκιά της χωράει μόνον ένα ναι ή ένα όχι, μια εικόνα ή τίποτα.Τέτοιο δράμα πως θα μπορούσε να τραγουδηθεί; Την μελίγηρυν Αηδόνα εδέξατο νώτοις δελφίν, και πτηνήν πόντιος ηνιόχει.Πιστοτάτω δ' ερέτη πορθμευομένη τον άκωπον ναύτην τη στομάτων θέλγον εγώ κιθάρη… νοημοσύνη, τρυφερότητα,απείθεια, όλα βρίσκονται γραμμένα εκεί, στον ήχο του ήχου σου.Οι δίνες φαίνεται να έχουνε προκληθεί απ' την πορεία του γεγονότος προς τη συνείδηση, απ' τη συχνότητα του αντίκτυπου στους ομόκεντρους κύκλους του. Ομιλία,φτωχή συνήθεια της κοινής μας αναπνοής, σου ανέθεσα να αναθρέψεις το παιδί μου σωστά. Περίμενέ το να σε ακούσει.Δείξε τα δόντια σου σ' αυτή τη δέσμη (με ξεκουράζει να σου μιλάω) των εξηγήσεων για το FORWARD, για το REPLAY.)Το ρολόι εκείνο (τόσο ντελικάτο! σφαιρική απεικόνιση τ' ουρανού.Όπου Ήλιος, Σελήνη, ζώδια και πλανήτες χόρευαν στην αυτόματη δράση βαρούλκων και τροχών σαν την έλλειψη απερισκεψίας οδοντωτών) που ο σουλτάνος της Δαμασκού Σαλαντίν έκανε δώρο στον γερμανό αυτοκράτορα Φρειδερίκο Β΄,ή το ρολόι της Φεζ, στο Μαρόκο (1357 υδραυλικήΚλεψύδρα, ξύλινα ράμφη, λιθοσφαιρίδια) είναι πρώιμες ενδείξεις ότι ο άνθρωπος κουράστηκε απ' τις αρνήσεις που τον κρατούν στην κυκλικότητα μιας αφήγησης, ότι δεν μπόρεσε να καταλάβει τα γεγονότα παρά μονάχα μέσω εκκρεμοτήτων και γενικεύσεων.Ήλιοι, σπουδές στη ευδαιμονία, γαμήλιες συνθέσεις,αναγνωρίζετε το χαμένο σας υποκείμενο; (Κυματίζουνε τόσο εξευμενιστικά οι λόφοι στο αντιφέγγισμα της έννοιας - λόφος,που εκατομμύρια μικρά "αλίμονο", στο νεράκι, φτιάχνουνε ένα στρογγυλό "ευτυχώς"). Λοιπόν εμείς τ' αναγνωρίζουμε:Ποτέ δεν γίναμε οπαδοί της κατ' ανάγκην συμπόρευσης, Της συναίνεσης, του υπερθεματισμού στην ομαλή διεκπεραίωση των απείρων λειτουργιών της δυνητικότητας,ποτέ δεν στέρξαμε καμία στρατηγική της επιθυμίας.Αλληλεγγύη λέγοντας, εννοούσαμε μια μεταβίβαση a priori μη χρονική. Εδώ είν' αλλιώς. (Να! μία πέρκα ή μήπως ήτανε Σαργός! Θα τον άγγιζα παραλίγο! Αν τα μάτια σου άνοιγες, θα ΄χες ήδη απολαύσει ραβδώσεις ενός λευκόχρυσου γιαλού μέσα στην έννοια-γιαλός!) Γιατί ο αντίλαλος της λησμονιάς βρίσκεται γύρω μας. Θα με ρωτήσεις:Εάν, αδιάκοπα, το περιεχόμενο της εμπειρίας του εδώ-τώρα,αιμορραγεί, σε τι χρειάζονται τα ρολόγια; (Και μι' αχιβάδα!Θα στην κρατήσω!) Χρησιμεύουνε, πίστεψέ με, σαν ενθύμια αυτού του πράγματος, του χαμένου παρόντος. Στη νεκρή Υλικότητα του χρόνου εξασφαλίζεται μια συμφέρουσα Επαλήθευση. Πράγμα αφύσικο! Γιορτές, πετάγματα πουλιών,ανηθικότητες, όλος ο χρόνος έχει ήδη υπάρξει,όλη αυτή η συνενοχή υπεραπλούστευσης κι εφευρήματος,όλες εκείνες οι συναιρέσεις κοινοτοπίας και τέχνης έχουν κιόλας καταγραφεί σχολαστικότατα στα αρχεία. Αναπαράγονται. Τεμαχίζονται. Τρομερή ματαιοπονία.Γι' αυτό ν' ακούς τον παφλασμό και να ξέρεις πως περισσεύει ό,τι δεν έχει αιτία κι ούτε το ίδιο είναι αιτία.Η ροή του στιγμιαίου επιταχύνεται βάναυσα με τις εντάσεις, οι εκδορές της στην ψυχή είναι ανεξίτηλες.Γι' αυτό ν' ακούς τη σιωπή της σιωπής καθώς το ξύλινο πέταγμα αναδεύει στο νερό την εντέλεια. Το REPLAY, Και το PAUSE του Ραμσή η σπατάλη των αποδείξεων ότι η πλάση δύει σ' έναν αλλόκοτο μεσημβρινό αυτοανάλωσης του εικονικού της χρόνου δεν σου ταιριάζει.Άκου καλύτερα, άγγελέ μου, μία διήγηση που μας κήδεψε ανακαλώντας τις αξίες του συμβολαίου όταν η ώρα μας εκπνέει γλυκά με τα τριξίματα του ξύλου.

Απόσπασμα από τη "Θάλασσα" του Ευγένιου Αρανίτση,εκδ.Νεφέλη,1998

ΚΙΤΡΙΝΑ ΦΥΛΛΑ

Ελευθερία Αρβανιτάκη-Μην ορκίζεσαι...

Προσπαθώ να είμαι έτοιμος.Για οτιδήποτε. Να δίνω τον καλύτερό μου εαυτό.Όποτε υποτίμησα στιγμές,πράγματα και ανθρώπους το πλήρωσα.Πυρώνει η ζωή.Ό,τι βλέπω γύρω μου πιάνει φωτιά και αλλάζουν σιγά σιγά σχήμα τα ζεστά μου μέταλλα.Κάποιος να μου γλέιψει τα μάτια να μην καούν.Να μου φυσήξει τα δάχτυλα να πάρω αέρα.Τα παιδιά-φθινόπωρα κλείνονται τα απογεύματα στα φροντιστήρια.Είναι η ώρα που βγαίνω εγώ με τραγούδια.Μαζεύω τους αφηρημένους.Έρχονται σαν γατιά γύρω από μια σακούλα σκουπιδιών.Τρώνε τα καλύτερα και φεύγουν.Λιώνω μεγάλα κομμάτια χρόνου,σαν παγοκολώνες παλιών ψυγείων και πλένομαι στο πρόσωπο.Καθαρίζω.Χνωτίζω τη φωλιά μου και την τρίβω.Γυαλίζω τις φλόγες μου.Ιδιοτελής από κούνια.Μετά περνάω για λίγο όλα τα κορίτσια που γνώρισα,μπροστά απ'τα μάτια μου,να πλυθούν κι εκείνα.Κατεβάζω τα σκουπίδια μου στο δρόμο.Αυτό είναι όλο.Τώρα κλωτσάω φύλλα.Και σε περιμένω το βράδυ.Θα ξανάρθεις με τη Σμύρνη σου καμένη και θα ξαναπροσφυγέψεις μπροστά από τον καθρέφτη,χτενίζοντας την κάπνα απ'τα μαλλιά σου.Ξέρεις,τι θά'θελα να σου πω?Πως ό,τι σου αρέσει, ό,τι αγαπάς,θα μπορούσα να είμαι εγώ.Απλά δεν πρόλαβα να γίνω.Πως όσα σου έχουν πει διάφοροι ότι μπορούν να κάνουν για σένα,τα μπορώ κι εγώ.Απλά δεν τα σκέφτηκα πρώτος.Πως όποτε με περίμενες κι αργούσα,κλωτσούσα φύλλα.Και σ'αγαπούσα.Ξερά και κίτρινα...

του Οδυσσέα Ιωάννου

Η ΧΑΜΕΝΗ ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΙΚΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ

"γυναίκα" του Παναγιώτη Χαλούλου
...Πολλά μπορούν να συμβούν σε μια μέρα,καλά και κακά.Στο τέλος όμως τίποτα δε βρίσκει τη θέση του στο νόημα του κόσμου,αν δε βρει το δρόμο του στην "εργασία" της γραφής,στο τέλος καμιά μέρα δεν έχει νόημα αν δεν περάσει το στιμόνι της γραφής από το υφάδι της ζωής.Τι κάνει όμως κανείς με τόσες "χαμένες" μέρες?Σκέφτομαι τον καβαφικό καλλιτέχνη:"Την εργασία μου την προσέχω και την αγαπώ,/μα της συνθέσεως μ'αποθαρρύνει σήμερα η βραδύτης./η μέρα μ'επηρέασε.[...]

Παρά το μακάβριο ορίζοντα,η ιδεώδης μέρα έχει τη μορφή της τελευταίας μέρας,σαν όλος ο βίος ν'αποστάζεται στην ένταση λίγων ωρών που μπορεί να μην έχουν άλλη συνέχεια.Είναι ένα τέχνασμα παράδοξο,γιατί προσχηματίζει το ήθος κάθε μέρας με την επίκληση της ανυπαρξίας.Έτσι όμως όλα διογκώνονται και κυριεύουν το νου.Τα λεπτά και οι ώρες χάνουν την ισορροπία τους και πιέζουν τα όρια του χρόνου για να χωρέσουν στάσεις,χειρονομίες,πράξεις,γραφές που υπήρξαν μόνο ισχνά απεικάσματα μιας πανίσχυρης φαντασίωσης:ότι δήθεν όσες ματαιώσεις και αναβολές σε ακολουθούν θα μετουσιωθούν μονομιάς στο αντίθετό τους κι εσύ θα διασχίζεις τον καιρό πάντα,ζώντας την τελευταία μέρα σαν ο τελευταίος άνθρωπος.

Υπάρχει σε μια τέτοια αναμονή κι ένα θολό δείγμα αλαζονείας,σαν να μην είναι όλες οι μέρες,τελευταίες ή μη,αθύρματα της τύχης ή του πεπρωμένου.Γιατί,όσο κι αν αντλούμε δύναμη από το θάμβος του προσχήματος,τίποτα δεν μπορεί να εμποδίσει την πιθανή εξαφάνιση του "σαν" από τη συνθήκη "σαν να ήταν η τελευταία".Κι αυτή η τελευταία μέρα,χωρίς όνομα και χωρίς μορφή,δεν είναι ποτέ δική μας,μολονότι λέμε ότι μας ανήκει.Τι νόημα έχει να περιγράψεις μια μέρα?Πώς ξυπνάς,τι κάνεις,πού πας,ποιους βλέπεις,τι σκέφτεσαι,πώς νιώθεις?Τι νόημα έχει η περιγραφή,αν δεν επιδιώκει αθόρυβα και περίτεχνα να σπάσει το κέλυφος του καθημερινού,αφήνοντάς το έκθετο στην αλλόκοτη αλληγόρηση της γλώσσας? "Μιλώ για μια μέρα", όταν θέλω να κρυφτώ,να ξεφύγω από τις μαγγανείες της και να την ξανακατακτήσω στην κλίμακα της αιωνιότητας.Από κει κάθε φορά γκρεμίζομαι και προς τα κει κάθε φορά ανεβαίνω.

Είναι τόσες οι μέρες,τόσα τα χρόνια,τόσος ο καιρός.Τι να κρατά κανείς?Ίσως κάποιες σπάνιες στιγμές που η μέρα γυρίζει ανάποδα και η ζωή φαίνεται ν'αποκτά το μοναδικό της νόημα.Δεν υπάρχουν κανόνες γι'αυτή την ανατροπή ούτε προειδοποίηση.Κάποτε μοιάζει με συνωμοσία των πραγμάτων εναντίον μας,σαν να θέλουν να μας ξυπνήσουν από κάποιον λήθαργο που μας αποσβολώνει ή σαν να θέλουν να διαλύσουν το προπέτασμα της "κανονικής ζωής" που απλώνει μπροστά μας η βία της επανάληψης.

Βλέπουμε τους δρόμους να τρέχουν καταπάνω μας,κτίρια να γίνονται παρανάλωμα της σιωπής,χρώματα που ζωντανεύουν και ψιθυρίζουν τις προδοσίες μας,μικρές στιγμές αποκάλυψης στη μέση του πλήθους,σε μια γωνιά που δεν υπόσχεται τίποτε,σε μια αναπάντεχη συναίρεση άγνωστων στοιχείων.Βλέπουμε τότε να περνούν στην οθόνη της μνήμης ξεχασμένα ιδιωτικά έπη,μικρά μυστικά που χειραγωγούν τη φρόνησή μας,καταχωνιασμένες ιστορίες θλίψης ή χαράς.Κανείς δε μένει ποτέ ο ίδιος μετά από μια τέτοια "επιφάνεια".Αλλά και δεν έχει τρόπο να περιγράψει μια τέτοια μέρα.

Κάθε μέρα έχει πολλές μέρες,γνωστές και άγνωστες,που συνωστίζονται για μια θέση στο βίο μας.Πάνε κι έρχονται συνεχώς.Μας διεκδικούν.Μας καταδιώκουν.Εμείς τις προσπερνάμε σαν να πρόκειται για ξένη ιστορία,τρέχουμε ασθμαίνοντας πίσω από το είδωλο μιας αυριανής μέρας.Καμιά μέρα όμως δεν υπάρχει αυτόνομη,πλήρης και παρθένα.Αυτό που ζούμε καθημερινά είναι ένα αλλοπρόσαλλο κολάζ,ένα έργο εν προόδω.Εκτός από τη μέρα χτες που ανταμώσαμε και δε μας ανήκει πια.Από τη μέρα που δε θα έχει ποτέ τελεία.Το έργο που τελείωσε επί των ημερών μας...



Δευτέρα,12 Μαίου 2003

Δε γίνεται τίποτε.Πέρασε τόσος καιρός που δεν έκανα κάτι.Οι Εισαγωγές δε μου ταιριάζουν.Απαιτούν μια ιδιότητα που δεν την έχω:του διεκπεραιωτή.Αιχμάλωτος στο "δεν".Ακόμα με παρακολουθείς ή έτσι μου φαίνεται?Ξέρω πως δεν πρόκειται ν'απαντήσεις ποτέ.

Τι απομένει?Νομίζεις πως δεν ξέρω ότι η γραφή,όπως και ο έρωτας,τρώνε τις σάρκες τους?Νομίζεις πως δεν ξέρω ότι εν τέλει ο μόνος τρόπος να τεθούν οριακά είναι μόνο έναντι του σκοτεινού καβαλάρη?



του Δημήτρη Δημηρούλη από τα "Ιμερολόγια"

GNOSSIENNES No 1

Ναρκισσισμός-Φρόυντ

"πατημασιές" του Escher

Ο ναρκισσισμός αποτελεί έναν όρο που αρχικά χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τη σεξουαλική διαστροφή,κατά την οποία το υπό εξέταση άτομο είναι ερωτευμένο με τον εαυτό του και όχι με κάποιο άλλο άτομο.Αργότερα,ο όρος διευρύνθηκε για να συμπεριλάβει οποιαδήποτε μορφή αυτολατρείας.Εφόσον η αυτοεκτίμηση είναι απαραίτητη για τη σωματική υγεία,έως ένα βαθμό ο ναρικισσισμός θεωρείται φυσιολογικός.Ο Φρόυντ πίστευε ότι όλοι κατευθύνουν τη λίμπιντο και προς τον εαυτό τους(εγώ-λίμπιντο) και προς τους άλλους(λίμπιντο-αντικείμενο).Όταν ένα άτομο είναι ερωτευμένο,το μεγαλύτερο μέρος της λίμπιντο επενδύεται στον/την αγαπημένο/η.Όταν ένα άτομο είναι άρρωστο,είτε σωματικά είτε ψυχικά,γίνεται όλο και περισσότερο εγωκεντρικό και λιγότερο ικανό για συναισθηματικό δεσμό με άλλους.Ακραίες μορφές ναρκισσισμού εκδηλώνονται σε τύπους σχιζοφρένειας,στους οποίους οτιδήποτε συμβαίνει στον κόσμο ερμηνεύεται από τον πάσχοντα κάτω από την οπτική πως σχετίζεται με αυτόν.Στις μανιακές καταστάσεις στις οποίες το άτομο θεωρεί τον εαυτό του παντοδύναμο.Και σε περιπτώσεις κατάθλιψης,στις οποίες το υποκείμενο μπορεί να είναι υποχονδριακά ανήσυχο με την κατάσταση του σώματος και του μυαλού του,αποκλείοντας όλους τους άλλους.Ο Φρόυντ προέβαλε ως αξίωμα ένα ναρκισσιστικό στάδιο συναισθηματικής ανάπτυξης ή πρωτογενούς ναρκισσισμού,κατά το οποίο η λίμπιντο στρέφεται σε αντικείμενα άλλα,εκτός εαυτού.Αυτό το στάδιο περιγράφεται ως εκείνο στο οποίο τα σεξουαλικά ένστικτα βρίσκουν αυτοερωτικά αντικείμενα.Επομένως,η ψυχική ή η σωματική ασθένεια μπορείνα θεωρηθούν υπεύθυνες για την παλινδρόμηση σ'ένα πρώιμο στάδιο βρεφικής ανάπτυξης.

Μέχρι τότε ο Φρόυντ είχε αποδεχτεί δύο ομάδες ενστίκτων:τα ένστικτα αυτοσυντήρησης,που αναφέρονται στο Εγώ,και τα σεξουαλικά ένστικτα,που αναφέρονται στα αντικείμενα.Συμπέρανε όμως ότι η αυτοσυντήρηση και ο αυτοέρωτας ήταν στην πραγματικότητα το ίδιο πράγμα και αυτό που είχε σημασία ήταν ο βαθμός στον οποίο η λίμπιντο κατευθυνόταν προς τα αντικείμενα σε σύγκριση με το βαθμό στον οποίο κατευθυνόταν προς τον εαυτό.

Όπως σχολίασε ο Έρνεστ Τζόουνς στο δεύτερο τόμο της βιογραφίας του Φρόυντ,το άρθρο του Ναρκισσισμός:Μία εισαγωγή(SE,XIV.73-102)επικρίθηκε από εκείνους που τον κατηγορούσαν ότι ανήγε τα πάντα στο σεξ.Αρχικά,ο Φρόυντ υπέθετε ότι τα ένστικτα αυτοσυντήρησης διέφεραν από τα σεξουαλικά ένστικτα και μπορούσαν να συγκρούονται μεταξύ τους.Επιβεβαιώνοντας ότι η αγάπη των άλλων ήταν η αυτοαγάπη που στρεφόταν εξωτερικά,εμφανίστηκε να δηλώνει ότι οι σεξουαλικές παρορμήσεις ήταν στην πραγματικότητα ή μοναδική πηγή ψυχικής ενέργειας.Αυτή η θέση του γρήγορα τροποποιήθηκε.Ο Φρόυντ ήταν ουσιαστικά ένας δυϊστής,που συνήθως εξηγούσε τα ψυχικά φαινόμενα με βάση την αλληλεπίδραση ή τη σύγκρουση μεταξύ των αντιθέτων.Ήταν ο πρώτος που αναγνώρισε ότι η τάση αυτού του τρόπου σκέψης χαρακτηρίζει ψυχαναγκαστικές προσωπικότητες,που είναι ιδιαίτερα "αμφιθυμικές",προς τα άτομα με τα οποία εμπλέκονται και συχνά συναντούν δυσκολία στη λήψη αποφάσεων,επειδή δεν μπορούν να συμφιλιώσουν τις αντίθετες σκέψεις τους.Η αγάπη και το μίσος είναι τα δύο αντίθετα που διακρίνονται ξεκάθαρα σε κάθε έντονη ανθρώπινη σχέση.Και όταν μία τέτοια σχέση διακόπτεται,η αγάπη συχνά μετασχηματίζεται σε μίσος.Ο Φρόυντ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μίσος συνδεόταν συχνά με τον αγώνα του Εγώ για αυτοσυντήρηση και συνέχισε δηλώνοντας:

"το μίσος σε σχέση με τα αντικείμενα είναι αρχαιότερο από την αγάπη.Πηγάζει από την αρχέγονη αποκήρυξη του εξωτερικού κόσμου από το Εγώ με την υπερχείλιση των ερεθισμάτων.Ως εκδήλωση της αντίδρασης της δυσαρέσκειας που προκαλείται από τα αντικείμενα,πάντα παραμένει σε μια πολύ στενή σχέση με τα ένστικτα αυτοσυντήρησης.Επομένως,τα σεξουαλικά ένστικτα και τα ένστικτα του Εγώ μπορούν εύκολα να δημιουργήσουν μια αντίθεση,που επαναλαμβάνει την αντίθεση της αγάπης και τους μίσους."

Η αναφορά στον "εξωτερικό κόσμο με την υπερχείλιση των ερεθισμάτων",μπορεί να μοιάζει δυσνόητη,εάν δε ληφθεί υπόψη ότι μια από τις πλέον θεμελειώδεις ιδέες του Φρόυντ ήταν ότι ο οργανισμός επιζητεί πάντα να απαλλαγεί από τα ενοχλητικά ερεθίσματα,όταν εισβάλλουν από τον εξωτερικό κόσμο ή προέρχονται ως ενστικτώδεις ενστάσεις εκ των ένδον.Ο Φρόυντ λέει,"είναι ανάγκη του οργανισμού να πετύχει μια κατάσταση ηρεμίας αποφορτίζοντας εντελώς όλες τις εντάσεις".Και συνεχίζει να υποστηρίζει ότι:"το νευρικό σύστημα είναι ένας μηχανισμός ο οποίος έχει τη λειτουργία να απαλλάσσεται από τα ερεθίσματα που δέχεται ή να τα ελαχιστοποιεί στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο ή -αν είναι εφικτό-επιδιώκει να διατηρηθεί σε μια κατάσταση χωρίς ερεθίσματα."

Οι αρχικές μελέτες του Φρόυντ για την υστερία και την ψυχαναγκαστική νεύρωση απαιτούσαν ένα διμερή διαχωρισμό του νου σε συνειδητό και ασυνείδητο.Αυτό το απλό μοντέλο υπέθετε ότι το ασυνείδητο πήγαζε κυρίως-αν όχι εντελώς-από την αθώωση και,επομένως,αποτελείτο από παρορμήσεις,σκέψεις και συναισθήματα που δεν ήταν αποδεκτά για το συνειδητό Εγώ.Κατά τη διάρκεια των 20 πρώτων χρόνων του 20ού αιώνα,ο Φρόυντ έφτασε να συνειδητοποιήσει ότι το συγκεκριμένο μοντέλο ήταν ανεπαρκές.Για παράδειγμα,ο παράγοντας που επιβάλλει την απώθηση πρέπει να πηγάζει από το Εγώ,το συνειδητό κομμάτι του νου.Ωστόσο,οι ασθενείς στον καναπέ,συμπεριφερόταν σαν να ήταν ο παράγοντας αυτός ασυνείδητος και αντιστεκόταν.Δηλαδή,όταν κατά τη διάρκεια του ελεύθερου συνειρμού άρχιζαν ν'αναδύονται επικίνδυνα ή αποκρουστικά θέματα,ο ασθενής σταματούσε να μιλά ελεύθερα,ισχυριζόταν ότι δεν του ερχόταν καμιά σκέψη,έλεγε ότι είχε ξεχάσει για ποιο πράγμα μιλούσαν και γενικά γινόταν ασαφής.Ο Φρόυντ ισχυρίστηκε ότι:" η δύναμη που επέβαλλε τη απώθηση και τη διατηρεί γίνεται αντιληπτή ως αντίσταση κατά τη διάρκεια του έργου της ανάλυσης".

Ωστόσο,αυτό υπονοούσε ότι το μέρος του Εγώ,που μέχρι τώρα συνδεόταν μόνο με τη συνειδητότητα,μπορεί το ίδιο να είναι ασυνείδητο.Ο Φρόυντ αναγνώριζε ότι η χρήση του όρου "ασυνείδητο" ήταν ορθότερη ως επίθετο που προσδιορίζει παρά ως ουσιαστικό που δηλώνει τόπο.Παρόλο που καθετί που απωθείτο ήταν ασυνείδητο,δεν απωθείτο καθετί που ήταν ασυνείδητο...



του ANTHONY STORR

OXFORD UNIVERSITY PRESS

μτφρ.Φωτεινή Πολυχρόνη,Λέκτωρ στον Τομέα της Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

O Άνθρωπος και το Φόρεμα

Το φόρεμα(ανθρώπινη επινόηση και φροντίδα) ως προστασία και στολισμός αποτελειώνει και επισφραγίζει το "πρόσωπό" μας,το συμπληρώνει και το παρουσιάζει.Το πώς ντύνουμε το σώμα μας(από την κεφαλή έως τα πόδια),με τι υλικά και με ποιο τρόπο,δεν είναι καθόλου ασήμαντο ή τυχαίο γεγονός για την υπόστασή μας,τη "δημόσια" και την "ιδιωτική".Αποτελεί μέρος του εαυτού μας,την προβολή του προς τα έξω,και εκφράζει την προσωπική μας υφή:το πώς θέλουμε να μας βλέπουν οι άλλοι και τα δικά μας μάτια.Γδύνετε έναν άνθρωπο(στο ιατρείο,στο στρατόπεδο,στη φυλακή)και χάνει αμέσως την αυτοπεποίθηση,τη δύναμη,το γόητρό του.Έχει την εντύπωση ότι του αφαιρέσατε και κρατάτε στα χέρια σας όχι απλώς το περίβλημα,αλλά ένα μεγάλο μέρος από την ουσία του.Ότι τον ακρωτηριάσατε.Φαντάζεστε ότι μπορεί να επιβληθεί,να έχει συνείδηση του εαυτού του "πλήρη",να ασκήσει την εξουσία ή την αποστολή του ένας αξιωματικός χωρίς στολή,ένας παπάς δίχως ράσο,ένας δικαστής ντυμένος όπως ο κατηγορούμενος? Ο Carlyle,θαρρώ,προτείνει κάπου,να κάνουμε ένα μικρό "νοερό πείραμα",για να βεβαιωθούμε,πόσο αξίζουν οι μεγάλοι τιτλούχοι της κοινωνίας,εκείνοι που η σύμβαση και ο θεσμός τους,έχει υψώσει σε θέσεις μεγαλοσύνης και ισχύος:υποθέστε-λέει-ότι σε μια soiree de gala της Όπερας πέφτουν και εξαφανίζονται τα ρούχα όλων των θεατών.Μπορείτε πια να ξεχωρίσετε τον βασιλέα από τον ταξιθέτη,τη στρατηγίνα από τη σιδερώτρια της σκηνής?...Μαζί με το φόρεμα πάει και ο κοινωνικός διαφορισμός.Η πλήρης εξομοίωση,το αριθμητικό πλήθος.Στις αρχαίες κοινωνίες,στους λαούς τους πρωτόγονους όχι μόνο το επίσημο φόρεμα(του φύλαρχου,του ιερέα,του μάντη κλπ)αλλά και το καθημερινό λογαριάζεται πολύ.Πιστεύεται ότι είναι μέρος του ανθρώπου που το φορεί,συνέχεια,απόληξή του.Ότι μετέχει στην ουσία του,έχει εμποτισθεί απ'αυτήν,όπως οι τρίχες του σώματος ή τα νύχια.Και γι'αυτό,εάν κατορθώσει κανείς να προμηθευτεί έστω κι ένα κομματάκι από το ρούχο του εχθρού ή του αγαπημένου του,μπορεί να τον κάνει(με τη δύναμη της μαγείας)υποχείριό του.Ο πρωτόγονος(και με τη νοοτροπία του σκέπτονται κι ενεργούν πάρα πολλοί,ακόμη και μέσα στις πιο εξελιγμένες κοινωνίες)φοβάται και "φυλάει" τα ρούχα του.Οπως και την απεικόνιση,το είδωλό του.Περιέχουν,κατά κάποιο τρόπο,την υπόστασή του,και όταν τα παραδίνει ή του τα αρπάζουν,πιστεύει ότι έχει εκχωρήσει ένα μέρος του εαυτού του στη διάκριση του άλλου και βρίσκεται πια κάτω από τον έλεγχό του.[...]

Πόσο η εξωτερική εμφάνιση(φόρεμα προπάντων αλλά και κόμμωση,στάση,περπάτημα)είναι συνάρτηση της εσωτερικής μας δομής,φαίνεται από το γεγονός και μόνο από τον τρόπο που ντύνεται ένας άνθρωπος μπορεί να μαντέψει κανείς το επάγγελμα,την κοινωνική θέση,την παιδεία του αλλά και πολλές πτυχές του χαρακτήρα του:το βάθος της ψυχής του,τις βλέψεις και τις επιδιώξεις του,τις διαστάσεις του αισθηματικού του κόσμου,το τι θέλει και μπορεί να πάρει και να δώσει στη ζωή,το πόσο εμπιστεύεται τον εαυτό του και τους άλλους ανθρώπους,αν λογαριάζει ή όχι τα μέτρα και τις συνήθειες του συλλογικού βίου.Άλλοτε(π.χ.στους μεσαιωνικούς χρόνους της Ευρώπης) υπήρχε ελευθερία στο ντύσιμο,και ο καθένας έδειχνε,μαζί με το γούστο,και τη φαντασία του στη μορφή και στα χρώματα των φορεμάτων του.[...]

Και ένα οξύ βλέμμα μπορεί από την αμφίεση και μόνο να ξεχωρίσει τον φιλάρεσκο από τον αδιάφορο,τον ματαιόδοξο από τον ταπεινό,τον επιτηδευμένο και περίπλοκο από τον αφελή κα απλό,εκείνον που ζητεί να πάρει από τους άλλους σημασία,απ'αυτόν που γνωρίζει ότι την έχει,τον ασταθή και αβέβαιο από τον ήσυχο και σίγουρο,τον άνθρωπο με θολό και βάναυσο από τον άνθρωπο με λεπτό και καθαρό αισθηματικό κόσμο,τον επιτήδειο,αλλά και επικίνδυνο από τον αδέξιο και αγαθό,τον ονειροπόλο από τον πρακτικό,τον άνθρωπο της άμεσης και γρήγορης εντύπωσης από κείνον που ξέρει και προτιμά να περιμένει,αυτόν που δεν εννοεί να παραιτηθεί και επιμένει στις χαρές της ζωής,απ'αυτόν που αποφάσισε ή προσποιείται ότι θέλει να συνθηκολογήσει με τον κάματο,τις απογοητεύσεις ή την ευπρέπεια,και ούτω καθεξής.

Ακόμα και όταν συμβεί μια βαθιά και απότομη μεταβολή στη δημόσια ή στην ιδιωτική ζωή ενός ανθρώπου,μια περιπλοκή απροσδόκητη,μια κρίση(όταν κλείσει,π.χ.,μια πόρτα και σκοτεινιάσει ή ανοίξει ένα παράθυρο και φωτιστεί,ευωδιάσει ο αισθηματικός του κόσμος)η αλλαγή θα σημειωθεί και στην αμφίεσή του:το φόρεμα βαραίνει ή ελαφρώνει,εγκαταλείπεται ή γίνεται αντικείμενο ιδιαίτερης φροντίδας,προσαρμόζεται στη νέα κατάσταση ή ετοιμάζεται να την απεικονίσει.Τις πιο πολλές φορές οι μεταπτώσεις αυτές γίνονται χωρίς να τις επιδιώξουν εμπρόθετα ή και να τις προσέξουν οι φορείς τους.Η παρόρμηση έρχεται μόνη της,από "μέσα",και το αποτέλεσμα γίνεται αντιληπτό άμα οριστικοποιηθεί.

Μια τελευταία παρατήρηση:την προσδιοριστική,την περιοριστική δύναμη του φορέματος την αισθανόμαστε όταν ανταλλάσσουμε το αληθινό μ'ένα ψεύτικο-που μας κρύβει,π.χ.,την αποκριάτικη αμφίεση.Τότε έχουμε το συναίσθημα ότι αποδεσμευτήκαμε,αποβάλαμε ένα μέρος του εαυτού μας,εκείνο που έχουμε συνθέσει για το θεωρούν οι άλλοι(κι εμείς οι ίδιοι) πρόσωπό μας,και μπορούμε πια να παίζουμε ένα ρόλο-αυτόν που δεν έχουμε καθόλου ή συχνά το θάρρος ή την ευκαιρία,να υποδυθούμε στην καθημερινή μας ζωή.Εάν μας αποσπάσουν την ψεύτικη περιβολή,ξαναγυρίζουμε στην τάξη και στη νηφαλιότητα-η παρένθεση έχει κλείσει...

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΝΟΥΤΣΟΣ